Bilkom, Cumhuriyetin İlk Yıllarına Ait Görülmemiş Fotoğrafları Geleceğe Taşıyor
Türkiye’nin önde gelen teknoloji dağıtım şirketlerinden Bilkom, Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yıldönümünde, 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’nda aktif rol alarak hayatının önemli bir bölümünü savaşlarda geçiren, esaret altında İngilizlerden fotoğrafçılık öğrenen, savaş sonrası dönemde ise Cumhuriyet’in ilk yıllarını belgeleyerek, 20’li ve 30’lu yılların coşkusunu ve sosyal dönüşümünü günümüze taşıyan belge fotoğrafçısı Ahmet İzzet Bengüboz’un görsel mirasını koruma altına almak üzere, kapsamlı bir projeyi hayata geçiriyor.
‘Yüz Yıllık Miras’ sloganıyla başlayan ‘Ahmet İzzet Bengüboz’un Eserlerini Koruma Projesi; Mudurnu Kaymakamlığı, Mudurnu Belediyesi ve Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (VEKAM) ortaklığında, akademisyenler ve profesyonel fotoğrafçıların destekleriyle hayata geçirildi. Proje kapsamında Bengüboz’un günümüze ulaşmış 1.004 adet cam negatiften oluşan arşivi koruma altına alınıyor ve arşiv içinden yapılan seçki ile 450 fotoğraf, fiziki ve dijital sergi uygulamalarıyla günümüze taşınıyor. Dr. Ayşe Ege Yıldırım’ın küratörlüğünü üstlendiği projede sergilenen fotoğraflar, yapay zeka ve yenilikçi metotlar kullanılarak, dijital restorasyon ve renklendirme işlemine tabi tutuldu. Aynı zamanda NFT altyapısıyla da tescillenen eserler, dijital dünyada da güvence altına alındı.
Bilkom Genel Müdürü Fikret Ballıkaya, ‘Yüz Yıllık Miras: Bengüboz Projesi’ ile ilgili yaptığı değerlendirmede; “Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılına tanıklık ettiğimiz bu özel dönemde, ülkemizin en önemli değerlerinden biri olan Ahmet İzzet Bengüboz’un kıymetli mirasının korunması ve geleceğe taşınması amacıyla başlattığımız projede, bu özel görevi üstlenmekten dolayı büyük bir kıvanç ve memnuniyet duyuyoruz. ‘Türkiye’nin Dijital Yaşam Koçu’ olarak, ülkemizin değerlerine teknolojinin yenilikçi imkanlarıyla yeniden hayat verebilmek, tarihi ve kültürel mirası gelecek nesiller ile buluşturabilmek bizleri gururlandıran bir diğer önemli nokta. Bu vesileyle Cumhuriyet’imizin yüzüncü yılını kutluyor ve Ahmet İzzet Bengüboz’un özel mirasını korumak için katkıda bulunan herkese, içtenlikle teşekkür ediyoruz” dedi.
Projenin bilimsel danışmanlığını üstlenen Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu ise yaptığı açıklamada, “Bengüboz ailesi, sahip oldukları bu önemli koleksiyonu özverili bir davranışla topluma bağışlayarak, sadece Mudurnu’nun kültürel tarihine değil Türkiye tarihine de katkıda bulunmuş, bu tür koleksiyonların bilimsel çalışmalar ve yeni araştırmalara kaynaklık eden niteliğinin anlaşılması için de örnek bir tutum göstermiştir. Erken Cumhuriyet Dönemi’nin yansımalarının bir Anadolu kasabasında belirli bir dönemde kesintisiz olarak izlenebilmesine olanak tanıyan ve tarihi bir belge niteliği taşıyan bu önemli koleksiyonun, Cumhuriyet’in 100. yılında yeni teknolojiler kullanılarak gelecek nesillere aktarılmasına ve korunmasına, proje paydaşlarıyla birlikte katkıda bulunmaktan mutluluk duyuyoruz.” dedi.
Bilkom ‘Yüz Yıllık Miras’ projesi ile Ahmet İzzet Bengüboz’un görsel mirasının, dijitalin de gücüyle daha geniş ve farklı kitlelere ulaşmasını amaçlıyor. www.yuzyillikmiras.com adresinde oluşturulan sanal müzede eserler sergilenirken, aynı zamanda Bengüboz’un ilham verici hayat hikayesi de paylaşılıyor.
Bilkom bu projeyle, Bengüboz’un sıra dışı öyküsünü ve Cumhuriyet’in ilk günlerine ilişkin belgeleri genç nesillere aktarmayı amaçlıyor. Şirket, Ekim ve Kasım ayı boyunca; İstanbul, Ankara, İzmir ve Bolu gibi şehirlerde gezici sergi uygulamalarıyla bu hikayeyi farklı şehirlere taşıyacak. Proje kapsamında ayrıca, profesyonel ve amatör fotoğrafçıları bir araya getirecek bir dizi etkinlik düzenlenecek ve Türkiye’nin fotoğraf tutkunları, Bengüboz’un mirasından ilham almaya ve onun ruhunu yansıtan sanat eserleri ile tanışmaya davet edilecek.
1969 yılında hayata gözlerini yuman Ahmet İzzet Bengüboz, doğup büyüdüğü Mudurnu’da geçen öğrencilik yıllarında, Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla yedek subay olarak orduya katıldı. Bengüboz, farklı cephelerde devam eden askerlik görevi esnasında Sina Cephesinde esir düştükten sonra, İskenderiye’deki bir esir kampında, üç yıla yakın bir süre zarfında hem İngilizceyi hem de fotoğrafçılığı öğrendi. Savaşın bitmesiyle Mudurnu’ya dönen Bengüboz, burada Nüfus Müdürlüğü’nde görev yaparken, bahsi geçen tarihi fotoğraflarla, Mudurnu’nun Cumhuriyet dönemini de tarihe not düştü.
