Çin'de parasal ve mali destekler piyasalara nefes aldırdı

Çin'de, son dönemde açıklanan makroekonomik verilerin yüzde 5,5'lik büyüme hedefinden uzaklaşıldığını teyit etmesi ekonomi yönetimini harekete geçirirken, geçen haftadan bu yana atılan para politikası adımlarına mali teşviklerin de eklenmesi piyasaları destekledi.

Çin'de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında benimsenen "sıfır vaka" politikası nedeniyle uygulanan kapanma tedbirlerinin ekonomi üzerindeki etkileri devam ederken, kuraklık nedeniyle yaşanan elektrik kesintilerinin tedarik zinciri problemlerini yeniden gündeme getirmesi yetkilileri harekete geçirdi.

Ülkede, azalan talep ve maliyet artışları nedeniyle borç çevirme problemleri ile karşı karşıya kalan emlak sektörü, destek verilen alanların başında geldi.

Ülke ekonomisinin neredeyse 4'te 1'ini oluşturan sektörde, gayrimenkul geliştiricilerinin projeleri tamamlaması için ihtiyaç duyduğu likiditenin daha ucuz sağlanmasına yönelik banka ve devlet destekli kredi kuruluşlarınca sağlanan kredilerin maliyeti indirildi.

Bu kapsamda geçen hafta 1 yıllık politika faiz oranını 10 baz puan indirerek yüzde 2,75'e çeken banka, menkul varlıklar karşılığı orta vadeli kredi alınmasını sağlayan mekanizma ile piyasaya 400 milyar yuan aktarılmasını hedeflemişti.

Banka, politika faizindeki indirimin hemen ardından, krediler için referans kabul edilen gösterge faiz oranlarını da düşürdü. Bu kapsamda 1 yıllık kredi faiz oranını (LPR) yüzde 3,70'ten yüzde 3,65'e, 5 yıllık kredi faiz oranını ise yüzde 4,45'ten yüzde 4,30'a indirdi.

Emlak kredileri için referans kabul edilen LPR'deki indirimlerin, borç problemleri içindeki emlak sektörünü desteklemeyi ve orta vadeli kredi talebini canlı tutmayı hedeflediği belirtilmişti.

Para politikası adımlarına mali teşvik desteği

PBoC'nin para politikası adımlarının ardından Çinli yetkililer de mali teşvikler için harekete geçti.

Çin Başbakanı Li Keqiang liderliğinde gerçekleştirilen Devlet Konseyi toplantısının ardından, Dışişleri Bakanlığı tarafından ekonomiye yönelik sağlanacak teşviklere ilişkin bir açıklama yapıldı.

Buna göre, ekonomiyi istikrara kavuşturmak ve büyüme için sağlam bir temel oluşturmak amacıyla 19 maddelik ve toplamda 147,5 milyar doları bulan bir paket hayata geçirildi. Paket ile bankalara altyapı projelerine yatırım yapmaları için 300 milyar yuan (43,8 milyar dolar) sağlanacak. Yerel otoritelere de 500 milyar yuanlık (73 milyar dolar) özel tahvil imkanı getirilecek.

Belli bir aşamaya gelmiş altyapı projeleri onaylanarak başlatılacak. Bu sayede özel işletmelerin büyüme ve yatırımı desteklenerek sürdürülebilir gelişimi sağlanacak. Kamu tarafından alınan vergilerin dörtte biri de ertelenecek.

Ayrıca, ülkenin büyük bölümünü etkileyen sıcak hava dalgasının yol açtığı kuraklıktan etkilenen çiftçilere 10 milyar yuan (1,46 milyar dolar) ilave tarım sübvansiyonu ödeneği sağlanacak. Akarsulardaki azalan su seviyesi nedeniyle arz sıkıntısı yaşayan elektrik üreticilerine de 200 milyar yuan (29,2 milyar dolar) tutarındaki özel amaçlı tahvillerden yararlanma imkanı tanınacak.

Öte yandan Çin Çalışma Bakanlığı da bugün yaptığı açıklama ile ülkede istihdamı genişletmek ve iş piyasası istikrarını güçlendirmek için mali, parasal ve endüstriyel politikalara odaklanılacağını bildirdi.

Büyüme kararlılığı Çin borsalarına nefes aldırdı

Çin'de para politikaları ile atılan adımlar her ne kadar dikkatleri ülke ekonomisindeki problemlere çekse de bugün açıklanan mali teşvikler piyasalara nefes aldırdı.

Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu öncesi, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) eylül ayı toplantısında atacağı adımın büyüklüğüne ilişkin ipucu bekleyen yatırımcılar, Çin'de yüzde 5,5'lik büyüme hedefinden uzaklaşılmaması için ortaya konulan çabadan memnun gözüküyor.

Bu gelişmelerle hafta başından bu yana temkinli hareket eden Çin'de Şanghay bileşik endeksinde yükseliş yüzde 1'i buldu. Dün 6,8696 ile Ağustos 2020'den bu yana en yüksek seviyeyi gören dolar/yuan paritesi, bugün 6,85'e geriledi.

Bölgede diğer ülke borsalarında da yükselişlerin hakim olması dikkati çekerken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,2, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 3,6 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 yükseldi. Hindistan'da Sensex endeksi ise negatif ayrıştı.

Asya borsalarındaki pozitif havaya paralel Avrupa borsalarında da alıcılı bir seyrin hakim olduğu gözlenirken, ABD'nin endeks vadeli kontratları da pozitif seyrediyor.

Atılan adımların etkisini görmek zaman alacak...

Analistler, Çin'de hükümetin bu yıl için "yüzde 5,5 civarında" olmasını öngördüğü büyüme hedefine ulaşıp ulaşılamayacağının belirsizliğini koruduğunu söyledi.

Büyümeyi olumsuz etkileyen salgın tedbirlerine, arz tedarikini tehdit eden problemlerin de eklendiğini belirten analistler, tüm bunların borç çevirme problemleri yaşanan gayrimenkulden tarım ve sanayiye kadar birçok sektörde kırılganlığı artırdığını kaydetti.

Analistler, piyasalarda PBoC'nin 50 baz puanlık bir zorunlu karşılık indirimine daha gitmesinin beklendiğine işaret ederek, atılan adımların piyasalara nefes aldırsa da ekonomiye pozitif yansımalarının gözlenmesinin zaman alacağını bildirdi.

Çin'de salgın tedbirlerine ilave olarak kuzey, doğu ve iç kesimlerde son 60 yılın en yüksek sıcaklık değerlerinin kaydedildiği sıcak hava dalgası nedeniyle yaşanan kuraklık, ekonomik sorunlara yenilerini eklemiş, bu durum piyasalarda tedirginlikleri artırmıştı. Kuraklık nedeniyle Asya'nın en uzun ırmağı Yangzı Nehri (Gök Irmak) havzasındaki ortalama su seviyesi mevsim ortalamasından yarıya yakın azaldığından, hidroelektrik santralleri yeterli elektriği üretemiyor.

Enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 80'ini hidroelektrik santrallerinden karşılayan Siçuan eyaletinde fabrikalarda elektrik verilemezken Yangzı Nehri havzasındaki Çongçing ve Şanghay gibi büyük şehirlerde de sıkıntı nedeniyle ofisler ve alışveriş merkezlerinde kademeli kesintiler, şehir aydınlatmalarını söndürme gibi tedbirler uygulanıyor.

Analistler açıklanan pakette söz konusu alanların da öne çıkarıldığına işaret ederek, mali açıdan bu alanda açıklanan tedbirlerin de devamının beklendiğini kaydetti.

Muhabir: Belgin Yakışan Mutlu,Emre Aytekin