Dünyadaki en büyük emisyon kaynakları ABD ve Rusya'da
ŞARM EL-ŞEYH (AA) - Eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore'un kurucu üyeleri arasında bulunduğu, kar amacı gütmeyen Climate TRACE, dünyada en yüksek emisyonlara neden olan 70 binin üzerinde tesis, petrol ve doğal gaz sahasının yer aldığı bir envanter açıkladı.
Söz konusu tesislerin yol açtığı emisyon değerleri karbondioksit eşdeğeri cinsinden 100 yıllık sürede küresel ısınmaya sebep olma potansiyeli (CO2-e100) üzerinden hesaplanıyor. Şu anda toplam küresel sera gazı emisyonları 56,3 milyar ton CO2-e100 seviyesinde bulunuyor.
AA muhabirinin envanterden derlediği bilgilere göre, en büyük emisyon kaynağı 50 tesisin 26'sı petrol ve doğal gaz üretimi ve ilişkili tesislerinden oluşuyor.
Her ne kadar küresel sera gazı emisyonlarının yarısından fazlasına elektrik üretim santralleri yol açsa da tesis bazında en yüksek 14 emisyon kaynağı sadece petrol ve doğal gaz sahalarından oluşuyor.
ABD'de Teksas, Rusya'da Sibirya'daki sahalar açık ara önde
Bu sahalar arasında ilk sırada ABD'nin Teksas eyaletindeki Permian Havzası yer alıyor. ABD'nin petrol üretiminin yüzde 40'ı ve doğal gaz üretiminin yüzde 15'ini karşılayan havzanın yol açtığı emisyonlar 208,6 milyon ton CO2-e100 seviyesinde bulunuyor.
İkinci sırada ise 152 milyon ton CO2-e100 ile Sibirya'nın batısında Novi Urengoy bölgesindeki Urengoy doğal gaz sahası geliyor. Yaklaşık 10,9 trilyon metre küp doğal gaz rezervi olduğu tahmin edilen Urengoy, dünyanın en büyük doğal gaz sahası olarak biliniyor.
New York yakınlarındaki Marcellus gaz sahası ise yol açtığı 124,4 milyon ton CO2-e100 ile dünyayı en fazla kirleten noktalar arasında üçüncü sırada ve kaya gazı üretiminde öne çıkıyor.
Rusya'nın Bovanenkovo gaz sahası, sebep olduğu 122,7 milyon ton CO2-e100 ile dördüncü sırada yer alırken, sahanın 2 trilyon metreküp rezervi olduğu tahmin ediliyor.
Dünya gaz rezervlerinin yüzde 8'ini ve İran'ın gaz rezervlerinin ise yüzde 50'ini oluşturan Basra Körfezi'ndeki Güney Pars sahası ise 118 milyon ton CO2-e100 salımıyla beşinci sırada yer alıyor.
Rusya'nın günlük doğal gaz üretiminin yüzde 8'inin yapıldığı Novi Urengoy yakınlarındaki Zapolyarye sahası ise 105,4 milyon ton CO2-e100 emisyona yol açıyor.
ABD'nin New Mexico eyaleti yakınlarındaki Permian NM doğal gaz ve petrol sahası, 93,1 milyon ton CO2-e100 ile en büyük kirleticiler arasında yedinci sırada yer alıyor.
Yaklaşık 1,68 trilyon metreküp kanıtlanmış rezerviyle Çin'in en büyük gaz sahası konumundaki Sulige, sebep olduğu 80,8 milyon ton CO2-e100 emisyonla sekizinci, dünyanın en büyük üçüncü büyük gaz sahası olarak bilinen Rusya'daki Yamburgskoye gaz sahası ise 75,1 milyon ton CO2-e100 emisyonla dokuzuncu büyük kirletici olarak öne çıkıyor.
Cezayir'in günlük gaz üretiminin yüzde 20'sini sağladığı Hassi R'mel gaz sahası, 73,8 milyon ton CO2-e100 ile onuncu sırada bulunuyor.
Yine Teksas'taki Haynesville gaz sahası 64,3 milyon ton, Irak'taki Rumaila petrol sahası 48,6 milyon ton, Suudi Arabistan'daki Gavar petrol sahası 47,5 milyon ton, ABD'nin Kuzey Dakota eyaletindeki Bakken petrol sahası 43,3 milyon ton CO2-e100 emisyon ile dünyanın en yüksek sera gazı emisyonuna yol açan ilk 14 petrol ve gaz sahası arasında yer alıyor.
Petrol ve gaz sektörü haricindeki en büyük kirletici Çin'deki demir çelik fabrikası
Petrol ve doğal gaz sahalarından sonra en fazla emisyon salımı yapan tesis ise Çin'de Jiangsu Shagang Group'un işlettiği demir çelik fabrikası.
Geçen yıl 44 milyon ton sıvı çelik üretimiyle dünyanın en büyük beşinci çelik üreticisi konumunda olan tesis, 43,3 milyon ton CO2-e100 emisyona yol açıyor.
Küresel sera gazı emisyonlarında tarihsel sorumluluğu en yüksek ülke ABD olmasına rağmen, Çin, halihazırda en fazla sera gazı salımına yol açan ülke ve buradaki elektrik üretim santralleri en önemli emisyon kaynakları olarak öne çıkıyor.
Muhabir: Nuran Erkul Kaya