Konutta değerleme krizi çözüldü

TÜİK’in açıkladığı Ekim ayı konut satışı verilerine göre, yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %12,1 artarak 5 bin 893 oldu. Toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı %4,3 oldu. Yabancılara yapılan konut satışları Ocak-Ekim döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %38,0 artarak 43 bin 372 oldu.
Verileri değerlendiren Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, “TÜİK’in Eylül ayı konut satışı verilerine bakarsak yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %25,8 artarak 6 bin 630 olmuş ve Ocak-Eylül döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %43,2 yükselerek 37 bin 479’a ulaşmıştı. Verileri kıyasladığımızda, değerleme sisteminin değiştiği 20 Eylül itibarıyla sistemin olumsuz etkisinin kısmen Ekim ayı satışlarına yansıdığını, satış artış ivmesindeki kısmi düşüşle anlıyoruz. Bununla birlikte, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yabancıya konut satışında otomatik değerleme firması atayan düzenlemede değişikliğe gidileceğine dair kararı, sektördeki zararın ve krizin derinleşmesini engelledi. Eğer Bakanlığımız soruna böyle bir yapıcı çözüm getirmeseydi bu yıl hedefimiz olan 50 bin adetlik satışı yapamayacağımız gibi önümüzdeki yıl satışların 30 bin adetlere kadar düşeceğini öngörüyorduk. Şimdi bu çözümle beraber bu yıl 50 bin adetlik satış hayalimiz tazelendi. Bu hızla devam ederek önümüzdeki yıl da artan bir yükseliş trendi yakalamayı hedefliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
GİGDER’in yabancıya konut satış fiyat endeksini ortaya koyan GİGDEKS araştırmasına göre, yabancıya ortalama konut satış fiyatının yükselerek Temmuz-Haziran-Eylül döneminde 196.037 dolar ile 121,4 baz puana ulaştığını hatırlatan Akbal, “Yabancıya ortalama konut satış fiyatında Ocak ayındaki baz fiyata oranla yaşanan değer artışı %21 oldu. Yıllık sepet fiyatımız da arttığı için artık önümüzdeki yıl inşallah 10 milyar dolarlık satış hedefini konuşacağız” diye konuştu.
Bakanlık hileli satışlara nokta atışı bir çözüm getirdi
Bakanlığın aldığı yeni kararla, otomatik atama yanında firmalara geçmişte de olduğu gibi değerleme şirketi seçme şansı sunulacağını belirten Akbal, “Hileli satışları engelleyecek denetimler sürecek. Konutu satan firma Bakanlık sistemi üzerinden değerleme şirketi seçeceği için kontrolü kolay olacak. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği ve Sermaye Piyasası Kurulu gerekli denetimleri yapacak. Bir usulsüzlüğün tespiti halinde değerleme şirketine kapatılmaya kadar giden ağır cezalar verilecek. İşlem hileli ise vatandaşlık hakkı da iptal edilecek. Tüm bu çözümler, sektörümüzde ortaya çıkan krizi derinleştirmeden hileli satış konusuna nokta atışı bir çözüm oldu” değerlendirmesinde bulundu.
Gayrimenkul sektöründeki işbirliğimiz, tüm sektörlere örnek oldu
Otomatik tevzi sistemi hayata geçmeden önce bu düzenleme ile ilgili ilk duyumları alır almaz GİGDER olarak çok erken aksiyon alıp öngörülerde bulunarak sektörün önemli mekanizmalarını harekete geçirdiklerini ifade eden Akbal, “Çözüm sürecine önderlik ederek sektörün nabzını tutan; yabancıya satış ekosisteminin kurumsallaşması ve Türkiye ekonomisinin gelişmesi adına çalışan bir kurum olarak ilgili kuruluş ve STK’larla birebir temaslarda bulunduk. Hem saha çalışması ve veri taraması yaparak yabancıya konut satış endeksini ortaya koyan GİGDEKS araştırmasını yaptık, hem de üyelerimizin sözleşmelerini gün gün takip ederek güncel satış rakamlarını ve sıcak gelişmeleri sektör paydaşlarımıza ve ilgili kurum ve kuruluşlara düzenli olarak aktardık” diye konuştu.
Akbal, “Bakanlığın hızlı çözüm kararının alınmasında konunun tüm dinamiklerini göz önünde bulunduran duyarlı yaklaşımı nedeniyle başta Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum olmak üzere sürecin en başından bu yana tüm aşamalarda bize kulak veren ve işbirliğinde bulunan Hazine ve Maliye Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile Tapu Kadastro, SPK, TDUB, MÜSİAD, KONUTDER, GYODER ve İNDER gibi sektörümüzün önemli kurum ve sivil toplum kuruluşlarına ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Krizin ardından sektörce kenetlenerek ve iyi niyetle çözüm odaklı destek vererek tüm sektörlere örnek olacak bir işbirliği sergiledik” dedi.