Su ürünleri ihracatının bu yıl 1,5 milyar doları aşması bekleniyor
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 21 Kasım Dünya Balıkçılar Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, denizlerdeki varlıkları korurken balıkçılık sektörünü de desteklediklerini belirtti.
Bu çerçevede son 20 yılda balıkçılara 10,2 milyar lira ÖTV indirimli yakıt desteği, 7,2 milyar lira yetiştiricilik desteği, 82,9 milyon lira küçük ölçekli balıkçılık desteği verdiklerine dikkati çeken Kirişci, bu kapsamda bugünkü değerle toplam 18,2 milyar lira ödeme yapıldığını vurguladı.
Kirişci, balıkçılık sektörünün ülke ihtiyacının üzerinde bir avcılık kapasitesine sahip olduğunun altını çizerek, "Geçen yıl su ürünleri ihracatımız 1,4 milyar doların üzerinde gerçekleşti. 2022 yılı su ürünleri ihracatımızın 1,5 milyar doları aşmasını bekliyoruz. 2023 yılı ihracat hedefimiz 2 milyar dolara emin adımlarla ilerliyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde imzaladığımız balıkçılık anlaşmaları ile reislerimiz, Atlantik'ten Hint Okyanusu'na kadar uluslararası sularda avcılık yapmaktadır." ifadelerini kullandı.
Türk balıkçıların, ülke sularında avlanan balık miktarının en az 3 katı olan yaklaşık 1 milyon ton balığı, uluslararası sularda, okyanuslarda avlandığına işaret eden Kirişci, avlanılan balıkların da işbirliği yapılan ülkelerde kurulan fabrikalarda işlendiğini aktardı. Kirişci, böylece diğer ülke vatandaşlarına istihdam imkanı sağlanırken aynı zamanda Türkiye'ye de yüz milyonlarca dolar kazandırıldığını dile getirdi.
Bakan Kirişci, su ürünleri politikalarının ana hedefinin denizlerdeki ve iç sulardaki su ürünleri kaynaklarını korumak ve sulardaki varlığın sürdürülebilirliğini sağlamak olduğuna değinerek, şunları kaydetti:
"Artık şunu çok iyi biliyoruz, doğal kaynaklar sonsuz değildir. Pek bilinmiyor ama dünyadaki oksijen üretiminin yüzde 50-80'i denizlerdeki planktonlar ve diğer bitkiler tarafından üretilmektedir. Dolayısıyla sadece balıkları değil, deniz çayırlarını, algler ve deniz ekosisteminin tamamını korumalıyız. Bu çerçevede kontrol ve denetim botlarımızla deniz ve iç sularımızı koruyor, araştırma gemilerimizle inceliyoruz. Yeni hizmete aldığımız Su Ürünleri Gen Bankası ile genetik materyalleri muhafaza ediyoruz. Su kaynaklarımızın korunması için bakanlığımızca balık üretilmesine de ayrı bir önem veriyoruz."
Güneydoğu Anadolu'da şabut balığı, Akdeniz'de orfoz, lahoz ve mercan, Ege'de çipura ve levrek, Karadeniz'de kalkan, mersin ve doğal alabalık başta olmak üzere 15 ayrı türden balığı su kaynaklarına bıraktıklarının altını çizen Kirişci, "Bu kadar farklı türle balıklandırma yapan en mahir ülkelerden biriyiz. 2022 yılı sonunda her bir vatandaşımız için birer adet olmak üzere yaklaşık 84 milyon yavru balığı su kaynaklarına bırakmış olacağız. İnşallah, Cumhuriyetimizin 100. yılına yani Türkiye Yüzyılı'na yakışır şekilde, balıklandırma miktarını 2023'te 100 milyon adede çıkarmayı hedefliyoruz. Bu vesileyle tüm balıkçılarımızın 21 Kasım Dünya Balıkçılar Günü'nü kutluyorum." değerlendirmesini yaptı.
Yaklaşık 70 gemi başka ülke kara sularında avcılık faaliyetinde bulunuyor
Öte yandan bakanlık açıklamasına göre, bu yıl yaklaşık 70 gemi başka ülke kara sularında avcılık faaliyetinde bulunuyor. Balıkçılar, başta Moritanya olmak üzere Gine Bissau ve Gürcistan'da avcılık yapıyor. Bu kapsamda ülke ekonomisine yaklaşık 600-700 milyon dolar katkı sağlandı.
Geçen yıl su ürünleri ve balıkçılık üretimi 799 bin 844 ton olarak hesaplanırken, Türkiye'de denizlerinde avlanan su ürünlerinde ağırlıklı olarak hamsi, palamut, sardalya, çaça, istavrit, lüfer, mavi yüzgeçli orkinos ve beyaz kum midyesi dikkati çekiyor.
İç sularda ise ağırlıklı olarak inci kefali, sazan, gümüşi havuz balığı ve gümüş balığı avcılığı yapılırken, yetiştiricilikte de en çok çipura, levrek, alabalık ve Türk somonu üretiliyor.
2022'de bugüne kadar en çok palamut avcılığı yapılırken, 2021'de ise en çok hamsi avlandı.
Koruma faaliyetleri
Su ürünleri stoklarının korunması ve sürdürülebilirlik için bazı bölgelerde toplamda 87 koruma alanı oluşturulurken, av aracına, üreme zamanlarına göre de yasak ve sınırlamalar bulunuyor.
Ayrıca ticari avcılığı yapılan türlere bir kere üreme şansı verebilmek için avlanabilir asgari boy uzunluğu sınırlaması getirildi.
Sürdürülebilir su ürünleri avcılığının sağlanabilmesi, nesli tehlikede olan türlerle endemik türlerinin korunması ve yasa dışı avcılık faaliyetleri ile mücadele için etkin denetim mekanizması yürütülüyor.
Bu kapsamda bakanlık ekiplerince denizlerde, karaya çıkış noktalarında, nakil yollarında, balık hallerinde, işleme tesislerinde, toplu tüketim yerlerinde ve perakende satış yerlerinde denetimler yapılıyor. 2021'de bakanlıkça Sahil Güvenlik Komutanlığıyla birlikte 193 bin denetim gerçekleştirildi ve toplam 27,6 milyon lira idari para cezası uygulandı.
