Diyabet hastalarında yeme bozukluğuna dikkat!
Tip 1 diyabetin yönetiminde beslenme en önemli faktörlerden biridir. Glisemik kontrolün sağlanabilmesi için bireyin gün içerisinde kan glukoz ölçümlerini yapması, bu ölçümleri doğru bir şekilde yorumlaması ve insülin dozunu ayarlayarak kan şekerinin kontrol altına alınması gerekmektedir. Aynı zamanda birey kendine özel bir beslenme programına uyum sağlamalı, sağlıklı besin tercihleri yapmalı, karbonhidrat sayımı yapmalı ve öğün saatlerine özen göstermelidir. Beslenme ve egzersiz bir yaşam tarzı haline gelmelidir.
Diyabetli bireylerin hayatları boyunca kan şekerini istenilen düzeyde tutabilmek için beslenme konusunda çaba göstermek zorunda olmaları kaygı düzeyini arttırabilmektedir. Aynı zamanda zihinlerinde yiyecekler ve vücut ağırlığı konusunda sürekli dönen düşüncelerin oluşmasına sebep olabilmektedir. Tüm bu faktörler bireylerin yeme tutum ve davranışlarının bozulmasına yol açabilmektedir. Bireyler vücut ağırlığını azaltabilmek veya ağırlık artışını önlemek amacıyla kendini kusturma, aşırı egzersiz yapma ve laksatif kullanımına yönelebilmektedir.
Tip 1 diyabetlilere özgü yeme bozukluğu olan diyabulimia bireylerin kilo kontrolünü sağlamak amacıyla insülinin bilinçli olarak kullanılmaması veya dozunun azaltılmasıdır. Daha çok kadınlar ve genç kızlarda görülen diyabulimia tıkınırcasına yeme ve kısıtlayıcı tür olarak ikiye ayrılmaktadır. Tıkınırcasına yeme alt türünde yeme ataklarından sonra bireyin kendini suçlu hissetmesi sebebiyle bunu telafi edebilmek ve yemenin engellenebilmesi amacıyla insülin dozunun azaltılması veya kullanılmaması görülmektedir. İnsülinin uygulanmadığı durumlarda besinlerden alınan glukoz enerji olarak kullanılamadığından lipliz denilen yağ yakımı gerçekleşmekte bu da bireyin ağırlık kaybı sağlanmasına yol açmaktadır. Kısıtlayıcı tipte ise besin alımını kısıtlama ve öğün atlama görülmektedir.
Diyabulimia hastalarında diyabete bağlı göz hastalığı, böbrek yetmezliği, el ve ayaklarda sinir hasarı gibi komplikasyonların daha erken süreçte ortaya çıkmaktadır. İnsülininin bilinçli olarak atlanıldığı durumlarda ölüm oranının ise 3 kat daha fazla olduğu bulunmuştur.
Görüldüğü gibi diyabulimia ciddi komplikasyonlara sebep olan bir yeme bozukluğudur. Gerekli tedavinin sağlanabilmesi ve tekrar gelişiminin engellenebilmesi için diyabet ve yeme bozuklukları konusunda uzman doktor, psikiyatr, diyetisyen ve psikoloğu içeren bir ekiple beraber multidisipliner bir çalışma yürütülmelidir.
