Bakan Muş, Ticaret Bakanlığı Konferans Salonu'nda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle ile düzenlediği basın toplantısında, nisan ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Küresel ekonomide son dönemde yaşanan olumsuz gelişmelere rağmen, Türkiye'nin ihracatta 2021 yılındaki büyük başarısının ardından, 2022'nin ilk dört ayında da güçlü performansını devam ettirdiğini vurgulayan Muş, şunları kaydetti:
"Geride bıraktığımız nisan ayında ihracatımız geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 24,6 artışla 23,4 milyar dolar olmuştur. Bu rakam, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamıdır. 2022 yılının ilk üç ayında da en yüksek aylık rakamları açıklamıştık. Böylelikle artış serimiz devam etmiştir. Öte yandan, 29 Nisan'da gerçekleştirdiğimiz 1 milyar 956 milyon dolarlık ihracatımız, Cumhuriyet tarihinde yalnızca bir günde yapılan en yüksek ihracat olması bakımından oldukça değerlidir."
Muş, nisanda dış ticaret hacminin geçen yıla göre yüzde 30,1 artışla 52,8 milyar dolara yükseldiğini bildirdi.
İthalatın ise geçen ay 2021'in aynı ayına göre yüzde 35 artışla 29,5 milyar dolara çıktığını bildiren Muş, şu bilgileri paylaştı:
"Enerji kalemi, 7,7 milyar dolarlık pay ile ithalatımızda önemli bir yer tutmayı sürdürmektedir. Nitekim enerji hariç bakıldığında, ihracatımızın ithalatı karşılama oranı yüzde 100'ün üzerine çıkmıştır. Bu noktada, ocak-nisan dönemi ithalat artışında petrol ve doğal gaz başta olmak üzere, emtia fiyatlarında küresel düzeyde yaşanan artışların etkinliğini sürdürdüğünü görmekteyiz. 2022 Ocak-Nisan döneminde gerçekleşen 33,2 milyar dolarlık ithalat artışının 20,7 milyar dolarlık kısmı enerji ithalatındaki artıştan, özellikle de doğal gaz ve ham petrol ithalatındaki yükselişten kaynaklanmıştır."
"Ekonomik büyümemizi daha da yukarılara çekeceğiz"
Muş, son dönemde Rusya-Ukrayna Savaşı'nın da etkisiyle tüm dünyada enerji fiyatlarında artışlar yaşandığına işaret ederek Türkiye'yi de etkileyen bu durumun özellikle ithal fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı yarattığını söyledi.
Söz konusu gelişmelerin yalnızca Türkiye'ye özgü olmadığını, Avrupa ülkelerini çok daha derinden etkilediğini belirten Muş, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Dünya Bankası verilerine göre 2022 Mart ayı itibarıyla Avrupa'da doğal gaz fiyatları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 591,9 oranında artmıştır. Devam etmekte olan savaş, bu bağlamda artan gerginlik ve Avrupa'nın Rusya'ya enerji bağımlılığını kalıcı biçimde azaltma çabalarına Rusya'nın verdiği karşılık, enerji emtialarında yüksek fiyatların kalıcılığı ve fiyat dalgalanması riskini gündemden düşürmemektedir. Dolayısıyla ithalatımızdaki artışın dünya enerji fiyatlarındaki aşırı artıştan kaynaklandığının bir kez daha altını çizmek istiyorum. Enerji fiyatlarındaki tüm bu olumsuzluklara rağmen, verileri değerlendirdiğimizde ülkemizin geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla oldukça güçlü bir ihracat performansı ortaya koyduğunu ifade edebiliriz."
Muş, 2022'nin devamında da güçlü performansın süreceğine ve ihracatta yeni rekorlara ulaşılacağına inancının tam olduğuna dikkati çekerek şu ifadeleri kullandı:
"Özellikle pandemi dönemi de göstermiştir ki Türkiye güvenilir bir tedarikçidir. Güçlü üretim altyapısıyla önemli bir üretim üssüdür. 240,1 milyar dolara ulaşan son 12 aylık ihracatımızla, Cumhurbaşkanı'mızın ortaya koyduğu 2022 yıl sonu hedefi olan 250 milyar dolara emin adımlarla ilerliyoruz. Sizlerle el ele vererek ihracatımızı, istihdamımızı ve ekonomik büyümemizi daha da yukarılara çekeceğiz. Daha çok çalışacağız, daha çok üreteceğiz ve Türk ürünlerini ihraç ederek ülkeye döviz girişini, yatırımları ve istihdamı artırıp Türkiye ekonomisini daha da güçlendireceğiz."
"Emtia fiyatları tüm dünyada enflasyonu körüklemeye devam etmekte"
Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaşın 2022 yılında küresel büyümeyi yavaşlatmasının beklendiğine işaret eden Muş, enerji, metaller ve tarımsal emtia fiyatlarındaki ani artışlar nedeniyle enflasyonist baskıların şiddetlendiğini söyledi.
Muş, Kovid-19 salgınıyla sınanan dünya ekonomisinin önünde bu kez de Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle bölgesel ve küresel risklerin son derece arttığı, belirsizliklerin olumsuz senaryolara doğru yöneldiği bir dönem bulunduğuna dikkati çekerek, "Rusya ve Ukrayna'nın enerji başta olmak üzere gıda, belirli metaller ve gübre gibi temel malların ana tedarikçilerinden olmaları, zaten yükselişte olan emtia fiyatlarında son dönemde ciddi yükselişlere yol açmıştır. Savaşla birlikte artan emtia fiyatları tüm dünyada enflasyonu körüklemeye devam etmektedir." diye konuştu.
Bu gelişmeler doğrultusunda ABD'de enflasyonun son 40, Avro Bölgesi'nde de son 25 yılın zirvesine çıktığını söyleyen Muş, büyümenin yanı sıra dünya ticaretine ilişkin bazı olumsuz tahminlerin dikkati çektiğini bildirdi.
Muş, Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) mal ticareti hacmi tahminini 2022 için 1,7 puan aşağı yönlü revize ederek yüzde 3'e indirdiğini, Türkiye'nin en önemli ticaret partneri olan Avrupa Birliğinin (AB) ithalat tahminini ise yüzde 6,8'den yüzde 3,7'ye düşürdüğünü kaydetti.
"Ekonomik göstergeler büyüme performansının sürdüğünü gösteriyor"
Muş, ihracattaki ivmenin sanayinin tamamına yansıdığını belirterek şu değerlendirmede bulundu:
"Sanayi üretim endeksinde şubatta yıllık yüzde 13,3'lük bir artış yaşandığını görüyoruz. Reel kesim güven endeksimiz nisanda bir önceki aya göre 1,2 puan artarak 109,7 seviyesine çıktı. Söz konusu göstergeler, 2021'de yakaladığımız yüzde 11'lik rekor büyüme performansının devam ettiğini gösteriyor. Böyle bir ortamda ülkemizin üretimine hız kesmeden devam etmesi ve ihracatta yakaladığı ivme son derece anlamlıdır."
Hükümetin, ihracatçılara ihtiyaç duydukları tüm alanlarda destek olmak için var gücüyle çalıştığını ifade eden Muş, ihracatla ilgili politikalar belirlenirken, hizmet ihracatını mal ihracatından ayrı düşünmenin mümkün olmadığını, 2002'de 14 milyar dolar olan hizmet ihracatının 2021'de 58 milyar dolara ulaştığını dile getirdi.
Bakanlık olarak hizmet ihracatçılarının da tüm taleplerine yönelik somut aksiyonlar aldıklarını ve destek paketleriyle ihracatçıların gücüne güç kattıklarını belirten Muş, şunları kaydetti:
"Yürürlüğe giren yeni desteklerin sağladığı ivmeyle 2022 yılında hizmet ihracatımızda 68 milyar dolar hedefini aşacağımızdan eminiz. İhracatçılarımız için ortaya koyduğumuz yeni destekler bu saydıklarımla sınırlı değildir. Bildiğiniz üzere İhracatı Geliştirme AŞ kapsamında ihracatçı KOBİ'lerimiz için tahsis edilen 22 milyar liralık kredi paketindeki kredi üst limiti 10 milyon liradan 15 milyon liraya yükseltilmiştir."
"İhracat ekonomik büyümemizin ana unsuru olacak"
Muş, destek programlarının yanı sıra ticari diplomasi faaliyetleri de yürüttüklerine işaret ederek, "Avrupa hattında kara yolundaki transit geçişler konusunda elde ettiğimiz kazanımlarımızı her geçen gün artırmaktayız. Bu çerçevede, Bulgaristan, Macaristan ve Slovakya'dan sonra son olarak Romanya ile de belge sorunu çözülmüştür. İnanıyorum ki yakın gelecekte Avrupalı muhataplarımızla kara yolu transit geçişlerine ilişkin sorunlarımızı kalıcı olarak sona erdireceğiz." dedi.
Ticareti çeşitlendirerek farklı pazarlarda Türkiye'nin ağırlığını artırmak için yeni stratejiler oluşturduklarını söyleyen Muş, mart sonunda Özbekistan ile tercihli ticaret anlaşması imzaladıklarını anımsattı.
Muş, Körfez ülkeleri ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan ile ticaret ve yatırım ilişkilerinin geliştirilmesi kapsamında temasları sürdürdüklerini belirterek, "Dur durak bilmeden dünyanın dört bir yanında ticari diplomasi faaliyetlerimizi sürdürüyor, ihracatçılarımızın yaşadıkları sorunları çözmek için çaba sarf ediyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin girişimcisine, emekçisine, iş dünyasının dinamizmine, değişen ve zor koşullara uyum sağlama becerilerine güvendiklerini vurgulayan Muş, sözlerini şöyle tamamladı:
"Dünyanın karşı karşıya olduğu bölgesel ve küresel sınamalar, güvenilir ülkelerle ticaret kavramının daha da yayılması sonucunu doğurmaktadır. Böylesi bir dönemde Türkiye, tüm dünyaya güvenilir bir üretim ve tedarik merkezi olduğunu ispatlayarak, devlet ve özel sektörün el ele vermesiyle milli çıkarlarımız doğrultusunda tüm gelişmelerin merkezinde yer alacaktır. Bizler de Ticaret Bakanlığı olarak bundan sonra da ülkemizi katma değerli ihracatta lider ülkeler arasına taşımak için bütün imkanlarımızla ve en güçlü şekilde yanınızda olmaya devam edeceğiz. Sizlerin gayretleriyle geçtiğimiz yıl olduğu gibi 2022 yılında da ihracatın ekonomik büyümemizin ana unsuru olacağından eminim. Bu manada, sanayimizde son yıllarda gösterdiğimiz atılımı devam ettireceğimize, ihracatın ve yatırımların itici bir güç olduğu mevcut büyüme ortamını sürdürülebilir kılacağımıza inanıyorum."
Muhabir: Sevgi Ceren Gökkoyun