ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin geçen haftadan bu yana "şahin" tonda yaptığı açıklamalar, açıklanan verilerle desteklenince pay piyasası fiyatlamalarında bankanın bu ayki toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımına gideceği ihtimali yüzde 74'e yükseldi.
Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, dün yaptığı açıklamada bankanın faiz oranını yüzde 4'ün üzerine çıkarması ve enflasyonun hedef seviyeye çekilmesi için bir süre orada tutması gerektiğini belirtirken, ABD'de açıklanan özel sektör istihdamı da ağustosta 132 binle yaklaşık bir yılın en düşük artışını kaydetti.
ABD'de bugün açıklanacak haftalık işsizlik başvuruları ve yarınki tarım dışı istihdam raporu ile sektörün gelişimine dair resmin tamamlanması beklenirken, Fed'in bu ayki hamlesine ilişkin beklentilerin de netleşeceği öngörülüyor.
Bu gelişmelerle New York borsasında hafta başından bu yana hakim olan satış ağırlıklı seyir dün de devam etti. Dow Jones endeksi yüzde 0,88, S&P 500 endeksi yüzde 0,78 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,56 değer kaybetti. Dolar endeksi dün yüzde 0,2 artışla 108,9'dan kapanmasının ardından bugün 109,1'de seyrederken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,22 ile 2 ayı aşkın sürenin en yüksek seviyesini test etti.
Avrupa tarafında gündemin odağında enerji fiyatlarındaki hızlı yükseliş ve bu paralelde artan enflasyonist baskılar gündemin odağındaki yerini korurken, bölge ekonomilerine yönelik resesyon endişeleri de giderek artıyor. Dün açıklanan verilere göre Avro Bölgesi'nde enflasyon ağustosta yıllık yüzde 9,1 ile tarihi zirvesini görürken, artan enflasyon baskıları karşısında Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) gelecek ayki toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımına gideceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan dün Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby'nin G7 maliye bakanlarının cuma günü bir araya gelerek, Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasını görüşeceklerini duyurması ile Hollanda'da işlem gören doğal gaz vadeli fiyatlarında yüzde 10'a yakın düşüşle 239 avroya geriledi. Bu gelişmelerle Avrupa borsalarında satış ağırlıklı seyir devam etti ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,97, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,37 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,05 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi dün yüzde 0,4'lük artışla 1,0055'ten üzerinden kapanmasının ardından bugün yeniden düşüşe geçti.
Asya tarafında, Çin'de artan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayıları karşısında ağır sanayi ve çip endüstrisinin yoğun olarak yer aldığı Chengdu eyaleti karantina altına alındı. Ülkenin teknoloji merkezi Shenzhen'de de Kovid-19 tedbirleri sıkılaştırıldı. Öte yandan bugün açıklanan verilere göre, Çin'de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ağustosta 0,9 puan azalarak 49,5 ile daralma bölgesine geçti. Salgın tedbirleri devam ederken yavaşlayan ekonomi karşısında Çin hükümeti yeni ekonomi politikası tedbirleri için detaylı adımları iki hafta içinde açıklayacağını duyurdu.
Asya borsaları yeni güne satıcılı başlarken, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,6, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,7 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,04 geriledi.
Avrupa ve Asya'da artan resesyon kaygıları ile petrol fiyatlarındaki düşüş de devam etti ve Brent petrolün varil fiyatı 103,3 dolardan 94,7 dolara kadar gerileyerek son iki işlem gününde yüzde 8,3 değer kaybetti.
Yurt içinde ise dün Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, beklentilerden iyi gelen büyüme verisinin ardından yüzde 0,20 değer kazanarak 3.171,21 puan ile tüm zamanların en yüksek kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu da 3.198,99 puana taşıdı. Dolar/TL, dün yatay bir seyir izleyerek 18,1900'dan kapanmasının ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2040'tan işlem görüyor.
Öte yandan dün uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye ekonomisine yönelik 2022 büyüme tahminini yüzde 3,5'ten yüzde 4,5'e yükseltti.
Analistler, merkez bankalarının agresif faiz artırımlarına devam edeceği beklentileri, Avrupa'da resesyon kaygıları ve Çin ekonomisinde yavaşlamanın süreceği endişeleri ile küresel çapta risk iştahının düşük seyrettiğini söyledi.
Bugün dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi PMI başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini aktaran analistler, yükselen tahvil faizlerinin seyrinin de yakından izlenmesi gerektiğini kaydetti.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.200 seviyesinin direnç, 3.050 puanın destek konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, temmuz ayı perakende satışlar
10.00 Türkiye, ağustos ayı imalat sanayi PMI
10.55 Almanya, ağustos ayı imalat sanayi PMI
11.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı imalat sanayi PMI
11.30 İngiltere, ağustos ayı imalat sanayi PMI
12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı işsizlik oranı
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
15.30 ABD, haftalık işsizlik başvuruları
16.45 ABD, ağustos ayı imalat sanayi PMI
17.00 ABD, ağustos ayı ISM imalat sanayi PMI
Muhabir: Belgin Yakışan Mutlu