Merkez bankalarının gelecek dönem politikalarına ilişkin endişeler yatırımcı fiyatlamalarına yön veren temel faktör olmaya devam ederken, beklentilerin şekillenmesinde etkili veri ve haber akışının yoğun olması, piyasalarda dalgalanmalara yol açıyor.
ABD'de dün açıklanan verilere göre, özel sektör istihdamı eylülde 208 bin arttı. Beklentilerin üzerinde gelen veri, agresif faiz artırımlarına rağmen iş gücü piyasasının soğumadığına işaret ederken, yarın açıklanacak ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) kararlarında enflasyon kadar etkili olan istihdam raporu öncesi piyasalarda da dalgalanma arttı.
Öte yandan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun, günlük petrol üretimini kasım ayından itibaren 2 milyon varil azaltma kararı alması da risk iştahındaki düşüşü destekledi. Kararın ardından, ABD Başkanı Joe Biden gelecek ay stratejik petrol rezervinden 10 milyon varil petrolü daha piyasaya salma talimatı verirken, Brent petrolün varil fiyatı, 93,4 dolarla 15 Eylül'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Analistler, küresel petrol arzında bu seviyede yaşanacak bir düşüşün piyasayı önemli ölçüde daraltacağını belirterek, bu durumun petrol fiyatlarında yaratabileceği yukarı yönlü baskının, Çin'de salgınının kontrol altına alınması ve talebin toparlanmasıyla daha da belirginleşebileceğini söyledi.
Bu gelişmelerle New York borsasında, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat dışı endeksinin eylülde 56,7 ile beklentilerin üzerinde gelmesine karşın satıcılı bir seyir izlendi. Güne sert düşüşle başlayan endeksler kapanışa yakın kayıplarının bir kısmını telafi etse de Dow Jones endeksi yüzde 0,14, S&P 500 endeksi yüzde 0,20 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,25 değer kaybıyla günü tamamladı. Risk algısındaki artışla tahvil piyasasından çıkışlar da hızlandı ve ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,79'a kadar yükselmesinin ardından yüzde 3,74'te dengelendi. ABD endeks vadeli kontratları, yeni güne ise yükselişle başladı.
Avrupa tarafında, yüksek enerji fiyatları ve bu kapsamda süregelen enflasyonist baskılar gündemin odağındaki yerini koruyor. Alman Ekonomi Araştırma Enstitüsü, ülkede enerji ve diğer maliyet artışları nedeniyle fiyatların gelecek aylarda neredeyse her alanda yükselmeye devam edeceğini bildirirken, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yeni bir fiyat endeksi geliştirilinceye kadar doğal gaza geçici olarak tavan fiyat uygulanması üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
Öte yandan AB üyesi ülkeler Rusya'ya yönelik 8. yaptırım paketi konusunda anlaşma sağlarken, Avro Bölgesi'nde hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) eylülde 48,8 ile beklentilerin altında ve daralma bölgesinde kalmaya devam etti. Polonya Merkez Bankası da 25 baz puanlık faiz artırım beklentilerine karşın politika faizini değiştirmeyerek yüzde 6,75'te bıraktı.
Bu gelişmelerle dün Avrupa borsalarında satıcılı bir seyir izlenirken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,48, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,21 veFransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,90 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi dün yüzde 1'lik düşüşle 0,9885'ten kapanmasının ardından bugün 0,9920'de dengelendi. Avrupa'da endeks vadeli kontratları da yeni güne alıcılı başladı.
Asya tarafında, Çin'de Altın Hafta dolayısıyla tatil devam ederken, risk iştahı ve haber akışının zayıf kalması dikkati çekiyor. Küresel piyasalardaki dalgalı seyrin bugün Asya borsalarına taşındığı görülürken, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,5 yükseldi, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 geriledi.
Yurt içinde, dün bankacılık hisselerindeki oynaklığa karşın yükseliş eğilimini sürdüren BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,76 değer kazancıyla 3.484,42 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün 18,5800 ile önceki kapanış seviyesinin hemen üzerinden günü tamamlarken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyrine devam ederek 18,5770'den işlem görüyor.
Analistler, yatırımcıların enflasyon ve resesyon riski arasında gidip gelen fiyatlamalarının piyasalarda dalgalanmalara neden olduğunu belirterek, para politikaları ve ekonomik aktivite belirsizlikleri nedeniyle oynaklığın sürebileceğini söyledi.
Bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise Almanya'da fabrika siparişleri, Avro Bölgesi'nde perakende satışlar ve ABD'de haftalık işsizlik başvuruları verilerinin takip edileceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.340 puanın destek, 3.500 ve 3.550 seviyelerinin direnç konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, ağustos ayı fabrika siparişleri
12.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı perakende satışlar
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
15.30 ABD, haftalık işsizlik başvuruları
Muhabir: Belgin Yakışan Mutlu