Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Reyhanlı Barajı Takviye Tesisleri 1. Kısım Karasu Regülatörü ve Derivasyon Kanalı'nda incelemede bulundu. DSİ 6. Bölge Müdürü Ahmet Ersin Gökçe'den çalışmalarla ilgili bilgi Alan Kirişci, yüklenici firmaya projenin planlandığından erken bitirilmesi talimatı verdi.
Daha sonra Hatay Valisi Rahmi Doğan'ı makamında ziyaret eden Kirişci, ardından İl Tarım ve Orman İl Müdürlüğünde düzenlenen "Tarım Sektörü Temsilcileri Toplantısı"na katıldı.
Kirişci, burada yaptığı konuşmada, göreve geldikleri andan itibaren sürekli sahada illeri ziyaret etmeye çalıştıklarını söyledi.
Bakanlıklarının çok geniş bir sorumluluk alanının bulunduğunu belirten Kirişci, bünyelerinde 32 birimin yer aldığını dile getirdi.
Çalışan sayılarının 154 bin olduğunu aktaran Kirişci, hayatın her noktasına dokunan bir bakanlık olduklarını ifade etti.
Kirişci, Türkiye'nin toprak olarak 780 bin kilometrekareye sahip olduğunu, bunun yanı sıra 462 bin kilometrekarelik bir "Mavi Vatan"ın da bulunduğunu vurguladı.
Son dönemde özellikle küresel ısınma nedeniyle gündeme gelen tarım ve gıda konusunun salgın döneminde zirve yaptığını anlatan Kirişci, şöyle devam etti:
"O dönemde Sayın Cumhurbaşkanımız bu kardeşlerimize, siz değerli üreticilerimize izin vererek pandemi döneminde de üretime devam ettik. Biz sizlere müteşekkiriz, Allah sizlerden razı olsun. Sanki bu yetmezmiş gibi bir de işin içerisine Rusya-Ukrayna savaşı girdi. İş iyice tabiri yerindeyse içinden çıkılamaz bir hal aldı. Yine bunun ben altını çizerek söylüyorum, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanı önemli, Mavi Vatan'ın fark edilmesi önemli. Böyle Türkiye'nin 100 yıllık Cumhuriyetimizin şöyle geriye baktığımızda ve kritik dönemeçleri vardır ama bunlardan bana göre en önemlilerinden birisi de Sayın Cumhurbaşkanımızın bu iki ülkeden birini tercih eden değil, birini diğerine yeğleyen değil, 'Bunların her ikisi de bizim komşu ve dost ülkelerdir.' deyip böyle bir dış politikayı, böyle bir duruşu, bir NATO üyesi, AB ile müzakere sürecinde olan bir ülke olmamıza rağmen dünyaya haykırdı. Halbuki dünya futbol takımı tutar gibi kamplaşmıştı. Bu duruşun, doğru bir duruş, isabetli bir duruş, yerinde bir duruş olduğunu gördük. Bir anda Türkiye 'kimsenin bir araya gelemez' dedikleri tarafları BM'yi de yanına alarak dörtlü zirve şeklinde, 22 Temmuz'da bir araya getirmiş ve buna bir Tahıl Zirvesi denilmiş ve burada açılacak olan koridorun adına Tahıl Koridoru denilmiş oldu. Dünya, tabir yerindeyse şöyle bir derin nefes aldı. Halbuki hem üretim hem de tedarik zinciri anormal derecede bozulmuştu. Peki tam bir düzelme var mı? Elbette yok ama en azından biraz şöyle dünyanın nefes aldığı bir durum var."
"Yılın 8 ayında ihracatımız 21,5 milyar dolar"
Bakan Kirişci, Türkiye'nin tarımda ihracatçı konumda olduğunu belirterek, "Şunu açık yüreklilikle söyleyebilirim çünkü bu ülkede üreticinin 'üretmediğini' söyleyecek kadar densizlik yapan, hadsizlik yapan çevreler var. Bu ülke bırakın üretmeyi, net ihracatçı konumunda. Bu benim rakamlarım değil. Kimin? Türkiye İhracatçılar Meclisinin kendi rakamları, onlar yayınlıyorlar. Yılın ilk 8 ayında ihracatımız 21,5 milyar dolara yükselmiş." dedi.
Kirişci, 65 başlık ve 130 alt başlıkta toplanan destekleme modelinin sadeleştirilmesiyle ilgili yürütülen çalışmalarla ilgili de bilgi verdi.
Emek ve zaman kaybına yol açmadan, verimliliği en üst noktaya çıkaracak şekilde desteklemelere yeni bir şekil verdiklerini belirten Kirişci, şunları kaydetti:
"Bunun için de bitkisel üretimde mazot ve gübre, hayvansal üretimde de yem, bu bizim olmazsa olmazımız. Dolayısıyla bu mazot ve gübre desteği konusunda bizim bunu sadeleştirerek yol yürümemiz gerekiyordu. Bundan hareketle de gerekli adımları attık. Mesela hububat için 2021 yılında dekar başına 22 TL olan mazot desteği ve 20 TL olan gübre desteği toplamda 42 liralık bir destek verilirken 2022 yılında mazot desteğimiz 22 liradan 75 liraya... Hani biz ne diyoruz? Mazot üç kat arttı, doğru, arttı. Gerek mazot, gerekse gübre bizim kontrolümüzde olan bir şey değil ama bize düşen ne? Üreticimizin bu konudaki girdilerini mümkün mertebe aynı oranın biraz daha üzerinde üstelik bir artışla destekliyor olmak. Mazotta 22 lira olan destek 75 lira, gübrede 20 lira olan destek de 46 liraya çıkmış durumda. Yani 2021 yılında toplamda dekar başına 42 lira olarak verdiğimiz desteği 121 lira olarak ödüyoruz ve bu yüzde 188'lik bir artış anlamına geliyor. Bir başka ifadeyle de yaklaşık 3 kata varan bir artış var. Bunu da buradan Hatay'dan duyurmuş olalım. Hayırlı uğurlu olsun."
Gelir Koruma Sigortası
Kirişci, çiftçilerin 1 Ekim itibarıyla Çiftçi Kayıt Sistemleri'ne girişlerini e-Devlet üzerinden yapabileceğini anımsattı.
Üreticilerin, 2023'ün ilk 3 ayında ödenmesi planlanan mazot ve gübre desteklerini 6 ay öne çektiklerini hatırlatan Kirişci, "Bunu mart ayında değil bu ayın sonuna doğru, inşallah ekimin başında size mazot ve gübre desteğini 6 ay öne çekerek vereceğimiz destek, Ziraat Bankasının çiftçi kartına ayni olarak yüklenecek, nakdi olarak değil. Mesela buğdayda dekar başına 121 lira dedik, bu tutar sizin kartınızın üzerine yüklenecek. Siz sadece mazot ve gübre alacaksınız." dedi.
Kirişci, Ziraat Bankası aracılığıyla üreticilere verilen kredinin de 100 bin liradan 200 bin liraya çıkarılacağını, kredinin yüzde 50'lik kısmının kartlara ayni olarak yükleneceğini dile getirdi.
Sözleşmeli üretimin, tarımda arz ve talep arasındaki dengeyi korumak adına önemli olduğunu vurgulayan Bakan Kirişci, "Biz, sözleşmeli üretimle üreticilerimize yeni bir nefes aldıracağız. Meclis açıldığında milletvekillerinin bilgilerine, teveccühlerine sunacağız. Belki de tarihimizin en güzel, üreticilerimizi koruyan ve kollayan bir sözleşmeli üretimi, mevzuatımızın içerisine kazandırmış olacağız. Bu da Gazi Meclis'imizin 1 Ekim'de açılışıyla beraber başlayacaktır." şeklinde konuştu.
Kirişci, Türkiye'de 16 yıldır Tarım Kanunu'nun uygulandığına dikkati çekerek, ülkede geliştirilen Tarım Sigortaları Havuzu'nun (TARSİM) Azerbaycan'da da tanıtıldığını aktardı.
Ürünlerin ve kazancın korunmasının amaçladığı Gelir Koruma Sigortası'nın, Konya'nın 3 ilçesinde uygulandığını hatırlatan Bakan Kirişci, "2022'de Konya'nın bütün ilçelerinde devam edecek. 2023'ten itibaren de tüm Türkiye'de, buğday ile başlayacağız ve ondan sonra da genişleteceğiz. Burada sigorta primlerinin yüzde 60'ını kamu olarak biz ödeyeceğiz, üreticimiz de yüzde 40'ını ödeyecek. Sonra ola ki gelirinde bir düşüş olursa o gelirin düşüyle ilgili de bu ödeme gerçekleşmiş olacak." ifadelerini kullandı.
Sera OSB'ler Türkiye'nin üretimini arttıracak
Verasetten kaynaklı, köyden kente göçten dolayı veya başka sebeple ekilmeyen alanlar olduğunu aktaran Kirişci, şöyle konuştu:
"Cumhurbaşkanı'mız 'Bir karış ekilmedik yer kalmasın, her yer ekilsin, dikilsin.' dedi. Biz de 'Sen üret yeter.' sloganımızla bunu hayata geçirmeye çalıştık. Bu ekilmeyen alanların üretime kazandırılması adına da tohumlukta yüzde 75'e varan sübvansiyonlar uyguluyoruz. Gerçekten bunların çok güzel uygulamaları var. Türkiye'de ekilmeyen alanların alan büyüklüğünde ciddi daralma söz konusu. Peki bunun sonucunda ne oluyor? Mesela bir rayiç bedel üzerinden malın sahibine diyoruz ki 'Al bu senin kira bedelin. Sen kiranı al, burada tarımsal faaliyette bulunmak isteyen üreticilere kullandıracağız.' diyoruz. Böylelikle çift yönlü kazanmış oluyoruz. Kent tarımı dediğimiz yeni bir kavram var. Hatay'ın buna ihtiyacı yok ,çünkü ihtiyacı olan bütün ürünleri üretiyor. Ama jeotermal alanlar başta olmak üzere bir kentin ihtiyacı olan ürünlerin, o kentte üretilmesini sağlayacak faaliyetleri yapıyor olmamız lazım. İlk sera OSB'nin temelini İzmir'de attık. İkincisi Nevşehir Kozaklı'da oldu. İnşallah diğerleri de gelecek ve Türkiye üretimini 3'e, 4'e katlayacak."
Bakan Kirişci, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumuyla desteklenen projelerde sıralama eşiğini 65 puandan 30'a çektiklerini belirterek, böylelikle desteklenen proje sayısında yüzde 120'nin üzerinde artış sağlandığını söyledi.
Hatay'da uygun bulunan projelerin hibe desteği tutarının 100 milyondan 192 milyona, yatırım tutarının da 153 milyondan 295,5 milyon liraya yükseleceğini dile getiren Kirişci, bunun da Hatay'a büyük bir nefes olacağını vurguladı.
Müjdelerinin devam ettiğini aktaran Kirişci, "Zeytinin de ana vatanı olarak kabul edilen bu güzel kente, 20 yılda 13,7 milyar lira tarımsal ve yatırım desteği sunmuşuz. Helali hoş olsun. Daha fazlası hak ediliyor. İnşallah biz daha fazlasını Hatay'dan bekliyoruz. Hatay ihracat şehri, ihracatını 3 katına çıkarttı. 221,6 milyondan 756,1 milyon dolara çıkarttı. Su ürünleri alanında, Hatay olarak çok büyük bir başarımız var. Bunu da lütfen görmezden gelmeyin. Sadece pamuğu, maydanozu, mandalinayı konuşmayalım. Su ürünlerinde yüzde 1174 oranında bir artış sağlanmış. Gerçekten Hatay'ın bu yönünün bu kadar öne çıkmasını çok önemsiyorum. Tabii ki daha iyisi mutlaka yapılmalı. 2002'de 18 yetiştiricilik tesisinin olduğu kentte 115 ton üretim varken, bu rakam 2021'de 5 bin 602 tona ulaşmış. Biz 14 milyon lira bu başarı için destek vermişiz." diye konuştu.
"1630 orman yangını çıktı"
Orman Genel Müdürlüğünün kentteki çalışmalarına da değinen Kirişçi, 2003-2021 döneminde kentte 36 bin hektarlık bir arazi çalışmasıyla 76 milyon fidanı toprakla buluşturduğunu ifade etti.
Kirişci, topraklarının yüzde 38'i orman olan Hatay'da Orman Bölge Müdürlüğü kurulduğunu anımsatarak, "144 orman köyü olan bir ilin yangınlarla ilgili de kırılganlığını dikkate aldığımızda bu bölge müdürlüğüne inşallah yangın konusunda az iş düşer. Yine hepimizin bilgisi olsun, hiç orman yangını çıkmıyormuş gibi bakmayalım, şu ana kadar 1630 yangın çıktı. Kimsenin haberi yok. Sadece Marmaris, Datça ve Gülnar'daki yangın zihnimizde var. Arzu edilen bunların hiçbirinin olmaması." değerlendirmesinde bulundu.
Cumhuriyetin 100 yılının gelecek sene geride bırakılacağını, 2023'te başlayacak yeni yüzyıla "Türkiye 100 yılı" adını verdiklerini ve Türkiye'nin artık küresel bir oyuncu olduğunu dile getiren Kirişci, şunları kaydetti:
"Şimdi 100 yıllık yeni bir dönemin başlangıcında Türkiye artık ulusal değil, bölgesel değil, küresel bir oyuncu olmaktan asla imtina edemez. 'Ben bu görevi almıyorum, bana fazla gelir.' deme lüksümüz yok. Bunun da emareleri çok şükür ortada. Bundan dolayı 2023, ülkemiz, dünya için son derece kritik. Biz sadece kendisi için yaşayan değil, tüm mazlum coğrafyalar için nefes alan ve bunun gereğini yapan aziz milletin bugünkü yaşayan evlatlarıyız."
Toplantıya Vali Rahmi Doğan, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Nihat Pakdil, AK Parti Hatay milletvekilleri Hüseyin Yayman, Abdulkadir Özel, Hüseyin Şanverdi, Sabahat Özgürsoy Çelik ve Hacı Bayram Türkoğlu, Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, İl Tarım ve Orman Müdürü Ergün Çolakoğlu ile diğer ilgililer katıldı.
Orman yangınları
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, daha sonra merkez Antakya ilçesinde hizmete giren Hatay Orman Bölge Müdürlüğü binasının açılış töreninde, müdürlüğün hayırlı olması temennisinde bulundu.
Orman Genel Müdürlüğünün 183 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu ve önemli tecrübelerinin bulunduğunu vurgulayan Kirişci, son dönemde gerek uçak gerek helikopter gerekse insansız hava araçları noktasında ellerindeki envanteri daha da geliştirdiklerini söyledi.
Yangınlara karşı gece atış yapabilen helikopterleri kullanmaya başladıklarını anımsatan Kirişci, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sıklıkla gündeme gelen ve polemik konusu olan Türk Hava Kurumunun uçaklarını da satın alarak bünyemize kattık. Onların gerekli denetimleri, bakımları ilgili birimlerin yapması şartıyla bu envantere kazandırdığımız artık uçak, helikopter, İHA filomuz bunlar havadakiler. Bir de karada olanlar var. Ormanla ilgili çalışanımız 21 bindi, 4-5 bin kardeşimizi daha ekledik, sayı 26 bine çıktı. Biz bunlara 'Orman Savaşçıları' adını veriyoruz. Tabii ki iş makineleriniz var, arazöz başta olmak üzere dozerlerimiz, greyderlerimiz diğer müdahale araçlarımız... Bunlar da çok şükür en üst düzeye çıktı."
Kirişci, yılbaşından bugüne 1630 yangının meydana geldiğini belirterek "Bunlar 11 dakika gibi çok kısa sürede müdahale edilerek gerek havadan gerekse karadan yapılan müdahalelerle bu işin kısa sürede üstesinden gelindi. Tıpkı bizim öğleyin burada, Hatay merkezde gördüğümüz yangın gibi bu yangınlar da söndürülmüş oldu." dedi.
"Üreticilerin emeklerini boşa çıkarttırmayız"
Kentte bugün düzenlenen "Tarım Sektörü Temsilcileri Toplantısı"nda talepleri dinlediklerini anımsatan Kirişci, şunları kaydetti:
"Arz açığı olan, Türkiye'nin yüksek tekstil potansiyeli ve ihracatından dolayı ithal etmek durumunda kaldığı pamuk gibi bir ürünle ilgili alım konusunda bazı çevrelerin isteksiz veya manipülatif birtakım davranışlar içerisine girdiği bilgisini aldım. Buradan, bu davranış içerisinde olan ilgililere seslenmek istiyorum. Bu ülkenin alın ve akıl teri döken üreticilerinin emeklerini hiç kimseye boşa çıkarttırmayız. Buna asla müsaade etmeyiz. Bunun gerekleri neyse, diğer ürünlerde yaptığımız gibi burada da yaparız. Yapanın da yaptığı yanına asla kar kalmaz."
Vali Rahmi Doğan da Orman Bölge Müdürlüğünün hayırlı olması temennisinde bulunarak "Hatay'da, Türkiye'nin de gündemine gelen yangınlar olunca bizler de haklı olarak imkanların artırılması talebinde bulunduk. Cumhurbaşkanı'mızın, Bakanlığımızın talimatıyla da Bölge Müdürlüğü kuruldu. Bakanlığımızın Arsuz ve Antakya'da konuşlu yangın söndürme helikopterleriyle ufak bir yangın çıktığında çok hızlı şekilde müdahale ediliyor. Benim burada görev yaptığım 4 yılda orman yangınlarında gördüğüm, yangına ilk çıktığında hızlı ve etkili müdahale edebiliyorsanız, ilk etapta söndürebiliyorsunuz. Biz inşallah bu imkanlarla bu sene başarılı olacağımızı umut ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey de Hatay'da Türkiye ortalamasının çok üzerinde orman varlığı olduğuna dikkati çekerek Bölge Müdürlüğünün kente hayırlı olmasını diledi.
Bakan Kirişci ve diğer katılımcılar konuşmaların ardından kurdele kesti, binada inceleme yaptı.
Hayatını kaybeden DKMP görevlisinin ailesine ziyaret
Bakan Kirişci, açılış programının ardından Defne ilçesinde 11 Eylül'de, izinsiz avlanan kişilerin tüfekle ateş açması sonucu hayatını kaybeden Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Hatay Şubesi'nde av koruma ve kontrol görevlisi Mehmet Ali Koşar'ın merkez Antakya ilçesi Kisecik Mahallesi'ndeki ailesinin evini ziyaret etti.
Kirişci, burada Koşar'ın ailesine taziyelerini iletti, başsağlığı temennisinde bulundu.