Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Kars'taki Türkiye'nin ilk peynir müzesinin açılışında yaptığı konuşmada, atıl durumdaki tarihi Süvari Tabya Binası'nın restore edilerek peynir müzesine dönüştürüldüğünü söyledi.
Müzenin Türkiye'de ilk olduğunu ifade eden Kirişci, "Hiç şüphesiz 30'dan fazla çeşidiyle 'dünyanın 18. peynir rotası' olarak tescillenen şehrimizin, durak noktalarından birinin de Kars Peynir Müzesi olacağı açıktır. Türkiye'nin ilk ve tek tematik peynir müzesi olan Kars Peynir Müzesi ile bölgenin yöresel süt ürünlerinin tanıtılması, üretim değerinin artırılması ve süt ürünlerinin markalaşma süreçlerine katkı sağlanacaktır. Bu müzenin Kars'ın ekonomisine her anlamda büyük katkı sağlayacağına yürekten inanıyor, ülkemizdeki diğer kentlere de örnek olmasını umut ediyorum." dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı görevine geldiği günden bu yana stratejik ürünlerin önemine vurgu yaptığını anlatan Kirişci, pancarla ilgili alım fiyatlarını açıkladıklarını, şekerin stratejik olduğunu, süt ve süt ürelerinin de o kadar stratejik öneme sahip olduğunu aktardı.
"Süt üretiminde Avrupa Birliği ülkeleri arasında 3'üncü sıradayız"
Türkiye'nin süt üretim istatistiklerini açıklayan Kirişci, şöyle konuştu:
"Ülkemiz FAO verilerine göre süt üretiminde 9'uncu, Avrupa Birliği ülkeleri arasında ise Almanya ve Fransa'dan sonra 3'üncü sırada yer almaktadır. Ülkemiz, süt üretiminde kendine yeterli konumdadır. Kişi başına düşen süt üretimi 274 litredir. 2021 yılı süt üretimi ise 23,2 milyon tondur. Süt üretimimiz son 10 yılda yüzde 54 artış göstermiştir. Sütümüzün yüzde 92,3'ünü büyükbaş, yüzde 7,7'sini küçükbaş hayvanlardan elde etmekteyiz. Kars'ımız, sulanabilir tarım arazileri, geniş mera ve çayırları ile tarım ve hayvancılık konusunda büyük bir potansiyele sahiptir. Gerek hayvan varlığı, gerekse peynir üretimiyle Türkiye'nin önde gelen illerindendir. Biz de 'Sen Üret Yeter' diyerek Kars'ımıza, üreticimize her türlü desteği veriyoruz."
Kars'ta son 20 yılda tarımsal destek ve yatırımları 10 kat artırdıklarını ifade eden Kirişci, kentte yılda 600 bin ton civarında süt üretimi yapıldığına, bunun 250 bin tonunun peynir üretiminde kullanıldığına işaret etti.
Bakan Kirişci, şeker pancarında uygulanan sözleşmeli üretim modelini öncelikle bitkisel üretimde yaygınlaştırmayı hedeflediklerini, çiftçi ve alıcının hukukunu gözeten bir altyapı kuracaklarını, sözleşmeli üretimin ilk adımını ise besicilikte attıklarını belirtti.
Sözleşmeli Besicilik Projesi'ne değinen Kirişci, "Sektörde örnek bir üretim modeli olan Sözleşmeli Besicilik Projesi'ni, yerli ve milli üretim ilkesi ile hayata geçiriyoruz. Et ve Süt Kurumumuz, sözleşmeli besicilik ile üreticilerimize pazar ve fiyat garantisi sunacak. Oluşturulacak komisyonlar tarafından aylık maliyetler düzenli olarak hesaplanacak. Belirlenen maliyete göre çiftçi refahı gözetilerek alım fiyatları güncellenecek. Alım ve fiyat garantisi verilen üreticiler, 5 yıllık üretim planlaması yapabilecek, böylece besiciler, kazancını teminat altına alacak." ifadelerini kullandı.
Ülkeye ait bazı geleneksel peynirlerin, değişen yaşam tarzlarından dolayı kaybolmaya başladığına dikkati çeken Kirişci, önemli kültürel zenginliklerden olan geleneksel peynirleri belgeleme ihtiyacının her geçen gün arttığını, bu amaçla Bakanlık olarak "Türkiye Geleneksel Peynir Envanterinin Oluşturulması Projesi"ni başlattıklarını söyledi.
Türkiye Geleneksel Peynirleri kitabı çıkıyor
Önümüzdeki yılın sonunda tamamlanması planlanan projenin Bursa Gıda ve Yem Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsünün koordinatörlüğünde 13 enstitü ve yetkili laboratuvar tarafından yürütüldüğünü anlatan Kirişci, şöyle devam etti:
"Ayrıca 8 üniversiteden peynir konusunda araştırma yapan akademisyenler, projede danışman olarak yer alıyor. Projemizle, geleneksel peynirlerimizin bilimsel bir yöntemle belirlenmesi, özelliklerinin kayıt altına alınması ve beslenme değerlerine ait verilerin derlenmesini amaçlamaktayız. Ayrıca elde edilen tüm verilerin internet ortamında tanıtılabilmesi için 'Türkiye Geleneksel Peynirleri Portalı' oluşturularak yayınlanmasını planlıyoruz. Projenin bir çıktısı olarak 'Türkiye Geleneksel Peynirleri' kitabı basılarak başta Kültür ve Turizm İl Müdürlükleri olmak üzere proje için bilgi toplanan kuruluşlara gönderilecek. Literatür çalışmaları sonucunda, geleneksel peynirlerle ilgili AR-GE faaliyetleri başlatılmış olacak. Son aşamada da coğrafi işaret ile ilgili çalışmalar gerçekleştirilecek."
Türkiye'nin kalkınması için gece gündüz demeden çalıştıklarını belirten Kirişci, 2023'e işaret ederek yeni bir döneme adım attıklarını ifade etti.
Ülkenin görkemli bir şekilde ayağa kalktığını ve şimdi koşmaya başladıklarını söyleyen Kirişci, şunları kaydetti:
"Biliniz ki bu ülke ne zaman ayağa kalksa, birileri buna engel olmaya çalışır. Ne zaman görkemli tarihimize yakışır bir şekilde, güçlü bir devlet olma yolunda adım atsak, birileri bize çelme takmaya kalkar. Bunu sadece dışarıdaki düşmanlarımız yapmaz, bunu onların içerideki maşaları da aynı şekilde gerçekleştirir. Artık milletimiz gerçekleri görüyor, öz evlatlarını biliyor. Çünkü biz onlar için var olduğumuzu gösterdik. Biz milletimizin hizmetkarı olduğumuzu gösterdik. Necip Fazıl’ın dediği gibi, devler gibi eserler bırakmak için karıncalar gibi çalışıyoruz. Türkiye yüzyılındaki en büyük güvencemiz, çiftçimiz, yetiştiricilerimiz, kısacası sizlersiniz. Türkiye'yi hep birlikte 21. yüzyılın parlayan yıldızı haline getireceğimize inanıyorum."
Çiğ süt desteklemeleri belli oldu
Kirişci, çiğ süt destekleme tutarına ilişkin de şu bilgileri verdi:
"Türkiye genelinde çiğ süt desteklemesi kapsamında 255 bin üreticiye yönelik 1 milyon 312 bin ton çiğ süt için 1 milyar 127 milyon lira destekleme ödemesini bugün itibarıyla ödemeye başlıyoruz. Bu ödemeyle birlikte 2022 yılında süt üreticilerimize ödediğimiz toplam destek tutarı 2 milyar 880 milyon liraya ulaşmıştır. Hayırlı olsun. Buna ilave olarak Bakanlığımızca Türkiye genelinde süt üreticilerimize 15 Mayıs'tan 30 Eylül'e kadar litre başına 20 kuruş ödenmesi planlanan çiğ süt destek primini 2,5 kat artırarak 50 kuruş olarak ödeyeceğiz. Yine 15 Mayıs-30 Haziran dönemi prim desteğini de litre başına 30 kuruş olarak ekim ayı içerisinde üreticilerimize ödeyeceğiz."
Türkiye'nin ilk ve tek peynir müzesinin "hayırlı" olmasını dileyen Kirişci, müzenin bir hafta süreyle ücretsiz olacağını açıkladı.
Beraberindekilerle müzeyi gezerek görevlilerden bilgi alan Kirişci, burada, taze kaşarı yoğurup kalıbına koyarak peynir yaptı, gravyer peynirini de kesip davetlilere ikram etti.
Muhabir: İsmail Hakkı Demir,Cüneyt Çelik