AA muhabirinin Tarım ve Orman Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ekipleri, tabiattaki canlı türlerinin bir ekosistem içinde birbirleriyle etkileşim içinde yaşamlarını sürdürmeleri, çeşitli dış etkenlerden korunmaları ve rehabilitasyonları için çalışmalar yürütüyor.
Bu kapsamda koruma altına alınan yaban hayvanlarının yer aldığı Kara Avcılığı Kanunu ek listeleri, konusunda uzman öğretim üyeleri ve Genel Müdürlük uzmanlarından oluşan komisyon marifetiyle güncellenerek Resmi Gazete'nin 10 Ağustos 2022 tarihli sayısında yayımlandı.
Buna göre, Türkiye'deki yaban hayvanı türü sayısı 785 olarak kayıtlara geçti. Bunlardan 154 türün memeli, 490 türün kuş ve 141 türün sürüngen olduğu belirlendi.
Yaban hayvanı türleri içindeki memelilerden 123, kuşlardan 386 ve sürüngenlerden 141 olmak üzere toplam 650 tür Bakanlığın koruması altında bulunuyor. 10'u memeli ve 103'ü kuş olmak üzere toplam 113 tür ise av hayvanı olarak listelendi.
1,2 milyon hektar alanda koruma çalışması
Nesli tehlike altında olan türlerin korunması ve geliştirilmesi ülke biyoçeşitliliği açısından büyük önem taşıyor. Bu türlerin korunması amacıyla 85 yaban hayatı geliştirme sahası ilan edilirken buralarda hedef türlerin sayısının artırılması amaçlanıyor.
Toplam alanı 1,2 milyon hektarı bulan sahalar, yasal mevzuatla koruma altına alınarak, Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler gereği korumakla yükümlü olduğu türler için tescil edildi.
Söz konusu alanlarda, su kuşları, kızıl geyik, yaban keçisi, karaca, Anadolu yaban koyunu, ceylan, dağ ceylanı, çengel boynuzlu dağ keçisi, çizgili sırtlan, alageyik, dağ horozu, sülün, toy, kara akbaba, çöl varanı, karakulak, Fırat kaplumbağası ve bozayı gibi türler korunuyor.
Yaban hayvanı türlerinin ve popülasyon büyüklüğünün tespiti amacıyla hedef türü büyük memeli olan 62 yaban hayatı geliştirme sahasında, her yılın eylül-şubat aylarında envanter çalışması yapılıyor.
Bu yıl 105 bin kanatlı hayvan doğaya bırakıldı
Tabiatta nesli tehlike altındaki türlerin yok olmasının önüne geçilmesi için üretim faaliyetleri de devam ediyor. Bu amaçla Türkiye'nin bazı yörelerinde çeşitli türlerin üretildiği 12 üretme istasyonu kuruldu. Bu alanlarda kızılgeyik, alageyik, ceylan, Anadolu yaban koyunu ve Hatay dağ ceylanı üretiliyor.
Söz konusu istasyonlarda son 20 yılda 2 bin 300 memeli yavrusu elde edilerek, yaklaşık 2 bin yaban hayvanı doğaya salındı.
Türkiye'de kanatlı hayvanlara yönelik de 6 keklik, 2 sülün ve 1 nesli tehlike altında olan kelaynak kuşu için üretim istasyonu faaliyet gösteriyor. Bu merkezlerde üretilen kanatlı hayvanlardan bu yıl 81 bin keklik ve 24 bin sülün olmak üzere toplam 105 bin kanatlı hayvan doğaya bırakıldı. Nesli tehlike altında olan kelaynak kuşlarının sayıları ise yapılan çalışmalarla 22 yılda 42'den 300'e çıkarıldı.
Bakanlık, su ürünlerine yönelik de orman içi sulardaki doğal alabalık popülasyonlarının optimum düzeye ulaştırılması, gen kaynakların korunması, doğal türlerin tanıtımı ve farkındalığın artırılmasına yönelik çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda, sportif olta balıkçılığının geliştirilmesi için yürütülen "Doğal Alabalık Üretimi, Yetiştirilmesi ve Orman İçi Suların Balıklandırılması" projesiyle 18 yılda yaklaşık 34 milyon alabalık doğal yaşam ortamlarına bırakıldı.
Yaban hayvanlarına 7 bin 300 ton besin desteği
Üretim çalışmalarının yanı sıra yaban hayatının desteklenmesi ve rehabilitasyonu çalışmaları da yapılıyor. Türkiye çapında kurulu 11 yaban hayvanı rehabilitasyon merkezindeki çalışmalar, üniversitelerin veteriner fakülteleriyle iş birliği içinde yürütülüyor. Bu kapsamda 9 yılda doğada çeşitli nedenlerle yaralanan 38 bin 631 yaban hayvanı, tedavi ve rehabilite edilerek doğal ortamına bırakıldı. Bu yıl ise 8 bin 705 yaban hayvanı tedavi edilerek doğaya salındı.
Ayrıca, mevsim şartlarının ağır geçtiği bölgelerde yaban hayvanlarının yoğun bulunduğu noktalara su ve yem bırakılarak hem bu hayvanların yerleşim yerlerine inmesi önlendi hem de türlerin zorlu dönemi en az zararla atlatmaları sağlandı. Bu kapsamda, ülke çapında 7 sondaj, 5 gölet kuyusu, 901 adet su yalağı yapımı tamamlandı. Son kış döneminde yurt genelinde 2,4 ton yem tabiata bırakıldı. Son 8 yılda ise yaban hayvanlarına 7 bin 300 ton besin desteği sağlandı.
Muhabir: Enes Duran