İZMİR (İGFA) - Sigortalı çalışmanın hem çalışanlar hem de işverenler açısından yasal bir zorunluluk olduğunu hatırlatan İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Konak Sosyal Güvenlik Merkezi Merkez Müdürü Meral Dokumacı, kurum olarak kayıt dışı istihdama karşı rehberlik anlayışını esas alan bir yöntemle, işverenlere ve çalışanlara sosyal güvenliğin önemini anlatarak kayıtlı istihdamı teşvik etmeye çalıştıklarını vurguladı. Dokumacı, bu yöntemle çalışanların ve işverenlerin sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini yeterince bilmelerini sağlayarak ve sosyal güvenliğin önemi konusunda yeterli bilinç seviyesine ulaştırarak kayıt dışı istihdamı önlemeyi amaçladıklarına dikkat çekti.
Konak SGM Merkez Müdürü Dokumacı, sigortalı işçi çalıştıran, primlerini düzenli ödeyen ve gerekli belgeleri yasal süresi içinde SGK’ya ileten işverenlerin sigorta prim teşviklerinden yararlanarak çok büyük maliyet avantajı sağlayabileceklerinin de altını çizdi.
SİGORTASIZ ÇALIŞMA VEYA ÇALIŞTIRMA HAKKIMIZ YOK!
Sigortalılığın hem çalışanlar hem de işverenler açısından yasal bir zorunluluk olduğunu da hatırlatan Dokumacı, işverenlerin gerek kendisini gerekse yanında çalıştırdığı kişileri Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmek zorunda olduklarını dile getirdi.
İşverenlerin kendilerince kötü niyetli olmamalarına rağmen işyerlerinde sigortasız işçi çalıştırıldığının tespiti halinde uygulan yaptırmalar sonucu mağdur olabildiklerini de kaydeden Konak SGM Merkez Müdürü Meral Dokumacı, “Çalışanların sigortalı olarak çalıştırılmaları anayasal bir hak olmakla birlikte aynı zamanda hem çalışanlar hem de işverenler açısından bir zorunluluktur. Yani işverenlerin çalışanlarını sigortasız olarak çalıştırma hakları olmadığı gibi çalışan kişilerin de sigortasız çalışmak veya sigortasız çalışmayı istemek gibi bir hakları söz konusu değildir. Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışmaya başlayan herkes kanunen mutlaka sosyal güvenlik sistemine dâhil olmak zorundadır. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme ve yerine getirilmediği takdirde yasal yollara başvurma haklarına sahiptir.” ifadelerini kullandı.
SİGORTASIZ ÇALIŞTIRMAK EN AZ 5 KAT PAHALIYA PATLAR!..
Konak SGM Merkez Müdürü Meral Dokumacı, sigortasız işçi çalıştırmanın ağır maliyetleri konusunda işverenlere şu önemli uyarılarda bulundu: “Bir işçiyi 6 ay boyunca sigortasız çalıştırmanın maliyeti, ödeyeceğiniz primin 5 katıdır. Ayrıca sigortasız işçinin kaza geçirip çalışamaz duruma gelmesi ya da ölmesi halinde sigortalıya ve yakınlarına yapılacak tüm giderler sizden talep edilebilir. Yapılan tespitlerde; bir işçinin 1 gün dahi sigortasız çalıştırılması durumunda aylık en az 26.829 TL (2023 yılı için) idari para cezası uygulanabilmektedir. Ayrıca bildirilmeyen bu çalışmalara ait primler gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilmektedir.”
İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Konak Sosyal Güvenlik Merkezi Merkez Müdürü Meral Dokumacı, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun en önemli gündemi olan kayıt dışı istihdam konusunda işveren ve çalışanlara tavsiye ve uyarı niteliğindeki şu önemli bilgileri paylaştı:
KAYITLI İSTİHDAMI TEŞVİK İÇİN GEREKEN YAPILIYOR...
Kayıt dışı istihdama neden olan birçok etkenden bir tanesi de çalışanların ve işverenlerin sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini yeterince bilmemeleri ve sosyal güvenliğin önemi konusunda yeterli bilinç seviyesine sahip olmamalarıdır. Bu nedenle, Sosyal Güvenlik Kurumu olarak, Sosyal Güvenliğin önemini anlatarak, rehberlik anlayışını esas alan bir yöntem ile kayıtlı istihdamı teşvik etmeye çalışmaktayız.
SOSYAL GÜVENLİK NEDEN ÖNEMLİDİR…
Sosyal güvenlik, toplumun zor durumda olan bireylerine yardım edilmesini daha iyi durumda olan kişilerin vicdanına veya yardımına bırakmayarak, toplumsal dayanışmayı kurumsal ve düzenli işler hale getirmekte ve tüm ülke vatandaşlarına hak olarak sunmaktadır.
Sosyal güvenlik sistemi vatandaşlara hayatları boyunca sağlık hizmeti vermeyi, asgari bir gelir düzeyi sağlamayı ve kişileri mesleki, fizyolojik ve sosyo-ekonomik nitelikteki risklere karşı korumayı ve bu risklerden doğan zararları gidermeyi amaçlayan sistemdir.
Ülkemizde sosyal güvenlik, anayasal bir hak olarak Anayasa’nın 60’ıncı maddesinde yer alan “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmü ile güvence altına alınmıştır.
Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışmaya başlayan herkes kanunen mutlaka sosyal güvenlik sistemine dâhil olmak zorundadır. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme ve yerine getirilmediği takdirde yasal yollara başvurma haklarına sahiptir.
İşverenler açısından da gerek kendisini gerekse yanında çalıştırdığı kişileri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek zorundadır.
Sosyal güvenlik sistemi sigortalı çalışan kişilere birçok fayda sağlar. Bunlardan önemli bazıları şunlardır:
✓ Sigortalı çalışan kişi ve aile bireyleri sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler.
✓ Sigortalı çalışanlara iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışamadığı sürelerde maaşının işveren tarafından ödenmeyen kısmını karşılamak üzere geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.
✓ Sigortalı çalışanlara iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelmesi halinde sürekli iş göremezlik geliri bağlanır.
✓ Sigortalının aile bireylerine, sigortalı iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmesi halinde ölüm geliri bağlanır.
✓ Sigortalı herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma geldiğinde malullük aylığı bağlanır.
✓ Sigortalı, belli bir yaşa geldiğinde yine prim şartlarını da sağlıyorsa kendisine yaşlılık aylığı bağlanır.
✓ Sigortalı öldüğünde eş ve çocukları ile anne ve babasına ölüm aylığı bağlanır.
✓ Cenaze yardımı ve emzirme ödeneği ödenir.