Okyanus Akıntıları

Besin açısından zengin olan okyanus akıntıları dünyanın farklı yerlerinde ve güçlü mevsimsel rüzgarlar sebebi ile ortaya çıkmaktadır. Derin yerlerden yüzeye doğru çıkan bu akıntılar üzerinde yerçekimi ve yoğunluk farkı da etkili olmaktadır.

Akıntılar kendi içinde sıcak su ve soğuk su akıntıları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Sıcak su akıntıları alçak enlemlerden yüksek enlemlere doğru ilerlemekte ve kıyı bölgede sıcaklık artmasına sebep olmaktadır. Bunlar Mozambik, Gulf Stream, Brezilya ve Kuroşiva akıntıları olarak ifade edilir.

Soğuk su akıntıları ise sıcağın tam tersi olup yüksek enlemlerden alçak enlemlere olacak şekilde etkilidir. Vurduğu kıyılarda sıcaklık düşmesine yol açan bu akıntılar Kaliforniya, Labrador, Kanarya, Oyaşivo, Atlantik, Peru ve Benguala şeklindedir.

Okyanus Akıntıları Neden Olur?

Okyanus akıntılarının sebepleri arasında yoğunluk ve seviye farkı, gel git durumu, sürekli rüzgarlar gibi olaylar yer almaktadır.

Yoğunluk farkı altında sıcaklık ve tuzluluk farkları ele alınmaktadır. Eğer soğuk suyun yoğunluğu fazla ise bu durumda alttan sıcak su alanlarına doğru akıntı olacaktır. Yoğunluğun az olduğu hallerde ise bunun tam tersi yaşanmaktadır. Tuzluluk durumunda ise yoğun sularda alttan tatlı su bölgelerine doğru akıntı gerçekleşmektedir.

Seviye farkı olarak bakıldığında beslenme kaynağı fazla olan yerlerde her zaman deniz seviyesi biraz daha yüksektir. Çanakkale ve İstanbul Boğazlarında yaşanan akıntılar genellikle bu sebeple olmaktadır.

Okyanuslarda yaşanan akıntıların diğer bir sebebi ise sürekli rüzgarlardır. Yaşanan rüzgarın şiddeti ve süresi doğrudan akıntının boyutun etkilemektedir. Benzer durum gel git olayları için de geçerlidir. Etkili olduğu kıyılarda ciddi akıntılara yol açan gel git durumları o bölgede birikim ve aşınım şekilleri oluşmasına yol açar. Meydana gelen yükselip alçalma durumu akıntının farklı boyutlara ulaşmasına sebep olabilir.

Köşe yazıları: https://www.yelkenci.org

İlk yorum yazan siz olun

İnsan Haberleri