Sapanca Kırkpınar'da yaşayan Merve Özkorkmaz, 4 yıl önce evinde doğal içerikli kozmetik ürünler üretmeye başladı.
Ekolojik, adil ve geri dönüşüm temelli üretim süreci anlayışıyla yola çıkan Özkorkmaz, ürünün içeriğinden müşteriye ulaştırılmasına kadar aynı anlayışla hareket ediyor.
Özkorkmaz, doğal içerikli ürünleri plastikten yapılmış bir kargoyla göndermenin tezat olacağı düşüncesiyle farklı bir alternatif aradığını söyledi.
İlk kargo ambalajlarını evde biriktirdiği gazete kağıdı ve eski kutulardan yaparak kargo firmasına götürdüğünü anlatan Özkorkmaz, şöyle devam etti:
"Kargo şubesine gittim. Şubede çalışan bir arkadaş, başka hiçbir şeyin içine koymaya gerek olmayan kutuyu bir kargo poşetinin içine koymaya çalıştı. Ben de 'Bir dakika, onu koymasak olur mu?' dedim, 'Olmaz, biz bu şekilde çalışıyoruz çünkü belli bir boyutun altındaki kargo paketleri kaybolabiliyor, o yüzden bunu kargo poşetine koymamız gerekiyor.' dedi. 'O zaman ben bunu göndermiyorum, alayım onu.' dedim. Eve gittim ve bu paketi nasıl gönderebilirim diye düşünmeye başladım. Daha sonra kargo şirketlerinin yöneticilerine ulaşmaya çalıştım. 'Ben kargolarımı kargo poşetsiz yollamak istiyorum.' dedim. Onlar da 'Olur tabii ancak bütün sorumluluğu sizin almanız gerekir, kaybolursa, kırılırsa sorumluluk sizde.' dediler. Ben de bunu seve seve kabul ettim ve onlarla bu konuda bir sözleşme imzaladık. O günden beri kargolarımı aktarma noktalarında kaybolmasın diye belli bir boyutun üzerinde hazırlıyorum ve plastiksiz kargo adı verilen işlemi böylece tam anlamıyla gerçekleştirmiş oluyorum."
Mahalle sakinlerinden destek
Özkorkmaz, evinin ardından imalathanesinde hazırlamaya başladığı ürünlerini de plastiksiz kargolamayla gönderdiğini belirtti.
Zaman içinde mahallede yaşayanlardan da destek görmeye başladığını dile getiren Özkorkmaz, "Mahallede çok güzel bir dayanışma ağı oluştu. Evde kullanmadıkları cam kavanozları ve e-ticaretle evlerine gelen küçük kutuları kullanmamız, atık kızartma yağlarını ise arap sabunu yapmamız için bize getirmeye başladılar. Şu anda artık o kadar güzel bir ağ oluştu ki bu mahallede gidip çöplerden bir şeyler toplamamıza bile gerek kalmıyor." ifadelerini kullandı.
Evde biriktirilen e-ticaret kutuları, gazete kağıtları ve ambalajlardan çıkan sarf malzemelerinin plastiksiz kargo hazırlamak için temel ürünler olduğunu vurgulayan Özkorkmaz, herhangi bir kutuya, gönderilecek ürünleri sarf malzemeleriyle doldurup sıkıştırdıktan sonra kargo poşeti veya pıt pıt naylonlara ihtiyaç duyulmadığını bildirdi.
Kargolama aşamasında sıfırdan üretilmiş bir malzeme yerine birkaç kez kullanılmış ürünleri tercih etmenin sınırlı kaynaklardan doğru yararlanmak adına önemli olduğunu anlatan Özkorkmaz, plastiksiz kargoyu hazırlama süreciyle ilgili şu bilgileri verdi:
"Topladığım kartonları küçük parçalara bölerek kutuların içine yerleştiriyorum. Böylece cam malzemeleri korumaya çalışıyorum. Her yerden böyle darbe testleri yapıp o kutuyu hazır hale getiriyorum. Cam şişelerde hazırladığım ürünleri koruması için çöpe gitmek üzere olan malzemeleri kurtarıp, onları bir kez daha hayata döndürerek bir paket hazırlıyorum. Yani kargo paketlerinin içinde atık ürünler kullanıyorum."
"Sermaye kaybı diyenler şimdi plastiksiz kargo hazırlıyor"
Ürünlerinin ham maddesini çiftçilerin yetiştirdiği tohumlardan elde ettiklerine, bunların yağlarını sıkarak ve yağları birbirine karıştırarak yavaş üretim anlayışıyla çalıştıklarına değinen Özkorkmaz, "Bizde hiçbir süreç hızlı olmadığı için kargonun da hızlı olmasına gerek yok. Biz bunu bir şekilde başardık ama şimdi talep o kadar arttı ki artık endüstriyel üreticiler bile bunu tercih eder hale geldi. 'Plastiksiz kargo sermaye kaybı.' diyen herkes şimdi plastiksiz kargo hazırlıyor." şeklinde konuştu.
Özkorkmaz, sadece yaşadığı ilçedeki bir kargo şubesinde küçük boyutta plastik poşete giren günlük kargo sayısının yaklaşık 1500 olduğuna, Türkiye'deki kargo firmalarının tüm şubelerini düşününce bir günde plastik poşete giren kargo sayısının milyonlara denk gelebileceğine dikkati çekti.
Plastiksiz kargoyla kendi firmasının günde 30 ila 40 sipariş gönderdiğini, bunun ayda 1000, yılda ise 12 bin plastik kargo poşeti kullanımının önüne geçtiğine işaret eden Özkorkmaz, şunları söyledi:
"12 bin... Rakamla yazması çok kolay. Bu, kaç yılda doğaya karışacak? Doğaya karışana kadar hangi canlılara zarar verecek? Biz bu canlıların ahını alamayız, biz kimsenin hakkına giremeyiz diye düşündüğümüzde, orada vicdani bir noktada, çevreyi koruma hareketi başlıyor."
"Biz de bu döngüye dahil oluyoruz"
Mahalle sakini Selçuk Örgen, ticaretle uğraştığı için çok fazla kargo kutusu biriktirdiğini ve bunları yeniden kullanılması için Özkorkmaz'ın dükkanına getirdiklerini belirterek, "Ne bulursak onu getiriyoruz. Kartonlar tabii ki de çok fazla birikiyor, biriktikçe toplu olarak buraya getirmeye çalışıyoruz. Yine Merve'den satın alarak kullandığımız ürünlerin kavanozları oluyor. O ürünlerin kavanozlarını da geri getiriyoruz. Dolayısıyla bu döngüye bir şekilde dahil oluyoruz." dedi.
Bir diğer mahalle sakini Ebru Dural, plastiksiz kargoyla Merve Özkorkmaz sayesinde tanıştığını dile getirdi.
Yaklaşık 3 yıldır evde çıkan, paketlemeye uygun atıkları dükkana getirdiğini ifade eden Dural, "Bir şekilde geri dönüşümle ilgili fikrimiz vardı ama atıkların gittiği yeri çok da bildiğimizi söyleyemem. Şimdi en azından ne yapıldığını bildiğimiz yere getirmeyi tercih edip buraya yöneldik. Çoğul konuşuyorum çünkü ailem ve çevremdeki insanlarla birlikte böyle yapmaya başladık." diye konuştu.