Erdoğan DEMİR/ Keşan Postası (EDİRNE İGFA)
Trakya Birlik tarafından dün ayçiçeği avans fiyatının açıklanmasının ardından Medya Keşan Gazetesi olarak, bölgemizdeki ziraat odaları başkanlarının fiyatla ilgili değerlendirmelerini aldık.
Gazetemizden Erdoğan Demir’in görüştüğü Keşan Ziraat Odası Başkanı Hasan Şen, Uzunköprü Ziraat Odası Başkanı Özcan Kayalı, İpsala Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Darcan, Enez Ziraat Odası Başkanı Mehmet Oskan ve Lalapaşa Ziraat Odası Başkanı Taner Öztürk, belirlenen bu avans fiyatının yetersiz olduğunu ve kuraklık yaşayan üreticilerin ayrıca açıklanan bu avans fiyatla da bir şok daha yaşadıklarını belirterek tepkilerini ortaya koydular.
KEŞAN ZİRAAT ODASI BAŞKANI ŞEN: “ÇİFTÇİ KURAKLI VE VERİM SORUNUNDAN SONRA TABAN FİYATI ŞOKU YAŞIYOR”
Ayçiçeği avans fiyatlarını değerlendiren Keşan Ziraat Odası Başkanı Hasan Şen, Edirne Ziraat Odaları Birliği Koordinasyon Kurulu Toplantısı’nda üretici maliyetlerine göre kilogram başına 15.5 TL bir fiyat belirlediklerini ifade ederek; “Şimdi %44 yağ oranı üzerinden belirlenen avans fiyatı 15 TL olarak açıklandı. Bunun artısı eksisi de var, aşağı düştüğü sürece aşağı, yukarı çıkarsa fiyat artıyor. Bu yılki şartlarda ayçiçeği ürününü bölgemizde bulmak biraz zor. Edirne, Havsa ve Lalapaşa hariç biliyorsunuz Türkiye genelinde bir kuraklık yaşandı. Kıraç arazilerimizde bunun etkilerini görmekteyiz. Bunun yanında verimimiz ve yağ oranlarımız çok düşük seviyede. Fiyat çiftçiler açısından pek olumlu değil. Üretici zaten verim konusunda, yağ konusunda sıkıntı yaşıyor. Verilen fiyat bölgede mevcut olan faaliyetini sürdüren ticaret borsalarında bulunan günlük fiyat seviyesinde bulunuyor. Yani verilen fiyatın çiftçi için bir artısı yok ve yetersiz bir fiyat. Dünya piyasasında da şu anda Türkiye’ye ayçiçeği ithalatının devam ettiğini biliyoruz. Çiftçinin girdi maliyetlerinin çok yüksek olduğu bir dönemde dünya çiftçisi ile aynı terazide görüyorlar. Dünya çiftçisi ile bizi yarıştırır hale geldiler” dedi.
UZUNKÖPRÜ ZİRAAT ODASI BAŞKANI KAYALI: “HERKES FEDEKARLIĞI ÇİFTÇİDEN BEKLİYOR”
Bu yıl kuraklık nedeniyle geç ekilen ayçiçeklerinde yarı yarıya verim kaybı yaşandığını bildiren Uzunköprü Ziraat Odası Başkan Özkan Kayalı ise geç ekilen bu ayçiçeklerinde, tarla sahipleriyle konuştuklarında, bir önceki yıla nazaran yarı yarıya verim kaybı yaşandığını belirterek, şu açıklamayı yaptı: “Erken ekilişler belki bu ortalamayı biraz değiştirebilir ama genel bakıldığında geçmiş yıllara göre verim kaybımız ciddi anlamda düşük bu yıl. Geçtiğimiz yıl ayçiçeği üreticisi mağdur demiştik. Geçen yıl ayçiçeğinde aşağı yukarı 10-11 lira maliyet çıkartmıştık. Açıklanan fiyat da 12 liraydı. O günkü şartlarda bu fiyatın düşük olduğunu söylemiştik. Bu yılın daha güzel olacağı ümidi vardı. Bu yıl da beklentimiz yüksekti. Bu yıl hem verim kaybı, hem de fiyat anlamında piyasalar bizim yaptığımız maliyet hesabının altında gidiyor. Yani biz bugün 40 yağ üzerinden hesap yaptığımızda, aşağı yukarı 15.5 lira maliyet çıkarttık. Rusya-Ukranya savaşının bedelini Türk çiftçisi neden ödüyor. Ayçiçeği üreticicisi 3 yıldır fiyat konusunda mağdur ediliyor. Yüzde 65-70enflasyonun yaşandığı Ülkemizde küresel kuraklığında yaşandığı bölgemizde fiyatların enflasyonun altından da kalmayacak şekilde kilogram başına 15 TL, ton başına 15 bin TL olarak açıklanmış olması, yaşanan kuraklık ardından çiftçiyi bir kez daha vurmuştur. Tüketicici, sanayici, Devlet, herkes çiftçiden fedakarlık bekliyor. Yeter artık çiftçinin dayanacak gücü kaldı mı ki?”
LALAPAŞA ZİRAAT ODASI BAŞKANI ÖZTÜRK: “YAĞ GELSİN DİYE TEKİRDAĞ LİMANINDA ÇOK BEKLERİZ”
Lalapaşa Ziraat Odası Başkanı Taner Öztürk de açıklanan fiyatı yetersiz bularak; “2023 ayçiçeği Trakya Birlik avans fiyatı açıklandı. Bu fiyat geçen yıla göre yüzde 18 artarak kilogram başı 15 TL olarak açıklandı. Ayçiçeğinin girdi maliyetinin ton başına 15.500 TL olduğu bir süreçte verilen bu fiyat üreticiyi bitirme noktasına getirir. Bu fiyatlara üretim yapmak çok zor. Verimler ve yağ oranları düşük. Gübre ve mazot desteklerinin artış oranı yüzde 40. Son üç ayda maliyet artış oranı yüzde 80’e dayandı. Ekim zamanına kadar ne olur belli değil, böyle giderse seneye ayçiçeği ekimi çok düşer. Pandemi dönemi gibi yağ gelsin diye Tekirdağ limanında çok gemi bekleriz” açıklamasını yaptı.
İPSALA ZİRAAT ODASI BAŞKANI DARCAN: “MALİYET GİRDİ FİYATLARI DİKKATE ALINMADAN AVANS FİYATI AÇIKLANMAMALI”
Açıklanan fiyatların beklentilerin çok altında kaldığını vurgulayan İpsala Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Darcan; “Ziraat Odaları olarak kilogram başına girdi maliyetlerini 15.5 TL olarak açıklanmasına rağmen, açıklanan fiyat 44 yağ baz alınarak kilogram başına 15 TL Ton başına 15 bin TL olarak açıklanmıştır. Geçen yıl % 40 yağ 12 TL bandında açıklanmıştı. Bu yıl 40 yağ 14:10 TL olarak açıklandı aslında açıklanan fiyat 14 TL dir. Çiftçi kuruluşu olan Trakya Birlik ayçiçeği ekimini de riske atmıştır. Geçen yıl 44 yağ 12.75 TL idi. Bu fiyatlar yaşanan kuraklığın ardından çiftçiyi bir kez daha üzüntüye sevk etmiştir. Bu fiyatlar belirlenirken Ziraat odalarının yaptığı çalışmalar maalesef hiç dikkate alınmamaktadır. En azından açıklanan maliyet fiyatları dikkate alınarak avansa fiyat açıklanması çok daha iyi olacaktır” dedi.
ENEZ ZİRAAT ODASI BAŞKANI OSKAN: “AÇIKLANAN FİYAT MALİYET GİRDİLERİNİ BİLE KARŞILAMIYOR”
Enez Ziraat Odası Başkanı Mehmet Oskan ise Trakya Birlik tarafından açıklanan fiyatın çok düşük olduğunu vurgulayarak; “Ziraat Odaları olarak maliyet hesabımız kilogram başına 15.50 iken, avans fiyat olarak verilen bu fiyat çiftçilerimiz için kötü ve düşük bir fiyattır. Dönümünde 70-80 kilogram ayçiçeği alan çiftçimiz hem kuraklıkla mücade etti, şimdi de açıklanan avans fiyatı ile bir darbe yemiş oldu. Üreticilerimiz açıklanan bu fiyatla bu işin altında ezilir, seneye çok büyük sıkıntılar yaşar. Seneye ayçiçeği ekip ekmeme konusunda çiftçilerimiz ince eleyip sık dokuyacaktır” şeklinde konuştu.