“Yağmur yağınca eklemlerim ağrıyor, sızlıyor. Acaba romatizma hastası mıyım?”
Haziran ayının bitirmemize az bir zaman kalmasına rağmen ülke olarak havaların ısınma sürecine gireceği umuduna kapıldık. Son günlerde her ortamda, “Bu sene yaz gelmeyecek galiba” tartışması yapılıyor. Mart ayında başlayan yağışların Mayıs ayının bitimiyle birlikte azalacağını düşünüyorduk. Ancak durum beklenildiği gibi olmadı.
Haziran ayının serin ve yağışlı başlaması, akıllara bu yazın nasıl geçeceği sorularını beraberinde getiriyor. Geç gelen yazın gidişi de geç olabilir. Uzmanlar Eylül ayının çok sıcak geçeceğini ifade ediyorlar ancak şuan için sorunumuz havaların aşırı soğuk ve yağışlı olması.
Haziran ayında havaların soğuk ve yağışlı seyretmesi, hastanelere eklemlerde ağrı ve sızlama yakınması ile gelen hastaların sayısını artırmakta. Halk arasında kas-iskelet sistemini ilgilendiren tüm ağrılı durumlar romatizmal hastalıklar olarak adlandırılıyor.
Soğukla tetiklenen eklem ağrıları ise, “Acaba bende romatizmal bir hastalık mı var?” sorusunu akıllara getiriyor. Gelin, bu vesileyle soğuklarda artan eklem ağrılarının nedenlerine bir göz atalım;
Romatizması olan insanlar yağmur yağacağını dizlerinin ağrısı sayesinde önceden tahmin edebilirler. Bu klişe ifade, filmlerde ve romanlarda sıklıkla işlenmiştir. Öncelikle şunu belirtmekte fayda vardır. Soğuk havalar romatizmal hastalıkların nedeni değildir ve romatizmal hastalıklar her mevsimde gözlenen hastalıklardır. Ancak romatizmal ağrılar soğuk havalarda daha belirgin olarak hissedilmektedir. Soğuk havalardan en çok kendini belli eden hastalıkların başında ise tıpta kullanılan adıyla eklem kireçlenmeleri gelmektedir. Kireçlenme tipik olarak diz, kalça, el ve omurgaları etkilemektedir. Havaların soğumasıyla oluşan basınç değişikliklerini hastalar eklemlerinde hisseder ve yağmur yağmadan günler önce dizlerde, ellerde ağrı ve sızı şikayetleri başlar.
Soğuk ve yağmurlu havalarda kemiklerde ve eklemlerde hissedilen ağrı ve sızılar, genellikle hava koşullarının etkisiyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum, birçok kişi tarafından deneyimlenen bir durumdur ve genellikle "soğuğun kemiklere işlemesi" olarak tanımlanır. Ancak, bu konuda kesin bir bilimsel konsensus bulunmamaktadır ve tam olarak nedenleri hala net değildir. Bununla birlikte, bazı olası açıklamalar ve hipotezler bulunmaktadır.
- Hava basıncı ve Nem değişiklikleri: Soğuk hava ve yağmur genellikle hava basıncında düşüşe neden olur. Bu basınç değişiklikleri, eklemler ve dokular üzerinde etkili olabilir. Eklem kapsülü içindeki sıvı basıncını etkileyebilir ve ağrıya neden olabilir.
- Eklem Sıvısının Yoğunlaşması: Düşük sıcaklıklar, eklem içindeki sıvının yoğunluğunu artırabilir. Bu da daha sert kaslar ve ağrılı eklemler demektir.
- Sıcaklık etkisi: Soğuk hava, vücut sıcaklığının düşmesine neden olabilir. Bu da eklemlerin sertleşmesine ve kan damarlarının daralmasına yol açabilir. Eklem kıkırdağı, sinir uçları ve kaslar, soğuk havalarda daha hassas hale gelebilir ve ağrı hissi oluşabilir.
- Sinir uyarıları: Soğuk havalar sinir uçlarının daha hassas hale gelmesine neden olabilir. Sinir uçlarının uyarılması, ağrı sinyallerinin beyne iletilmesine ve böylece ağrı hissinin ortaya çıkmasına yol açabilir.
- Dolaşım problemleri: Soğuk hava, kan damarlarının daralmasına ve kan dolaşımının azalmasına neden olabilir. Bu durum, eklem ve dokularda oksijen ve besin maddelerinin yetersiz alınmasına ve metabolik atık ürünlerin birikmesine yol açabilir. Bu da ağrıya neden olabilir.
- İltihaplanma tepkileri: Soğuk havalarda, bağışıklık sistemi bazen vücudu korumak için iltihaplanma tepkilerini artırabilir. Eklem ve dokularda ortaya çıkan bu iltihaplanma tepkileri, ağrıya katkıda bulunabilir.
Özetlemek gerekirse, soğuk ve yağmurlu havalarda kemiklerde sızı ve eklemlerde ağrı hissi deneyimlemek, birçok kişi için yaygın bir durumdur. Bununla birlikte, tam olarak nedenleri bilimsel olarak kanıtlanmamıştır ve bu konuda farklı teoriler bulunmaktadır. Hava basıncı değişiklikleri, sinir uyarıları, dolaşım problemleri ve iltihaplanma tepkileri gibi faktörlerin etkileşimi, bu ağrı ve sızı hissini açıklamak için önerilen olası mekanizmalardan bazılarıdır.
Soğuk ve yağmurlu havalarda romatizmal ağrılardan korunmak için;
- Soğuk havalarda, vücudu sıcak tutmak ve sıcak ortamlarda bulunmak gerekir. Dışarıya çıkılması gerektiği zaman ise uygun önlemler alınarak eldiven, atkı ile el ve boyun bölgesi korunmalıdır.
- Her gün kişiye özel düzenli egzersiz ve yürüyüşler yapılmalıdır.
- Günlük ortalama 2-3 litre su tüketilmesi önerilir.
- Stresten uzaklaştıracak etkinlikler planlanmalıdır.
- Sigaradan ve sigara dumanının olduğu ortamlardan uzak durulmalıdır.
- Vitamin D düzeyinin tavsiye edilen normal sınırlar içine çekilmesi gerekmektedir.
- Uyku düzenine dikkat edilmeli, yeterince dinlenilmelidir.
- Akdeniz tipi beslenme tarzına geçilmelidir.